نام فایل : فواصل كاشت در كشاورزي 17 ص

فرمت : .doc

تعداد صفحه/اسلاید : 13

حجم : 145 کیلوبایت

چكيده
اين پژوهش به منظور بررسي اثرات فواصل رديف كاشت (45، 60 و 75 سانتي‌متر) و تراكم بوته (50، 65 و 80 هزار بوته در هكتار) بر خصوصيات مختلف از جمله عملكرد و اجزاء عملكرد ذرت دانه‌اي سنيگل كراس 704 در مزرعه آزمايشي دانشگاه آزاد اسلامي واحد ميانه در سال زراعي1381 انجام شد. آزمايش به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي در سه تكرار اجرا گرديد.
در اين بررسي برخي از خصوصيات مورفولوژيكي بوته، بلال، وزن خشك بوته، عملكرد اجزاء عملكرد و شاخص برداشت مورد ارزيابي قرار گرفتند. نتايج نشان دادند كه با افزايش فاصله رديف كاشت ،طول ساقه، وزن خشك بوته درمرحله رسيدگي فيزيولوژيكي، تعداد دانه در بلال وزن هزار دانه، عملكرد و شاخص برداشت بصورت معني‌داري افزايش يافتند‌،‌‌ولي صفات ديگر مورد مطالعه تحت تاثير فاصله رديف قرار نگرفتند. همچنين با افزايش تراكم كاشت، سطوح مختلف قطر ساقه ،وزن خشك بوته، ارتفاع گياه و عملكرد دانه اختلاف معني‌داري داشتند. ولي تعداد روز از كاشت تا سبز شدن و رسيدگي، تعداد برگ در بوته، تعداد بلال در بوته و تعداد دانه در بلال و بقيه صفات مورد مطالعه تحت تاثير تراكم قرار نگرفتند. اثر متقابل فواصل خطوط كاشت و تراكم گياهي بر عملكرد دانه معني‌دار گرديد.
طبق نتايج حاصله در شرايط آب و هوايي مشابه اين آزمايش فاصله رديف 75 سانتي‌متر با تراكم 80 هزار بوته در هكتار براي ذرت سينگل كراس 704 قابل توصيه است.


مقدمه :
افزايش عملكرد گياهان زراعي يكي از اجزاي ضروري جامعه امروزي براي هماهنگي با افزايش جمعيت جهان است. جمعيت جهان با آهنگ 7/1-6/1 درصد در حال رشد است و در نتيجه هر ساله 90 ميليون نفر به مصرف كنندگان محصولات كشاورزي افزوده مي شود. اين وضعيت به مفهوم آن است كه توليد غذا بايد دائماً افزايش يابد تا از ناهماهنگي هاي اجتماعي و كمبودهاي غذايي انسان در بسياري از نقاط جهان جلوگيري شود. با توجه به فقر و گرسنگي همراه با ازدياد روز افزون جمعيت در جهان و محدوديت اراضي قابل كشت، ادامه روند كاهش منابع انرژي، تخريب و به هم خوردن تعادل
اكولوژيكي، اگر چاره اي براي افزايش توليدات كشاورزي نشود بروز قحطي دور از انتظار نخواهد بود. رشد جمعيت مشكل اصلي مسألة تغذيه در جهان را تشكيل مي دهد. به منظور حفظ سطح فعلي مصرف غذا براي جمعيت جهان در سال 2010 بايد توليدات مواد غذايي 25 درصد افزايش يابد و براي مبارزه با گرسنگي و سوء تغذيه لازم است كه ميزان توليد موادغذايي تا 55 درصد افزايش يابد (4).
براي تامين غذاي مردم جهان بايد توليد محصولات كشاورزي در واحد سطح افزايش‌يابدو از زمان (طول فصل رشد) بهتر استفاده شود (18) و حتي الامكان از گياهان پرسودتر با دوره رشد كوتاه‌تر استفاده شود(20). ذرت گياهي است پرسود با دوره رشد نسبتاً كوتاه كه ميزان عملكرد دانه آن در واحد سطح نسبت به گياهان مشابه به مراتب بيشتر بوده و مي تواند قسمتي از نياز جامعه بشري را جوابگو باشد. بعلاوه از كليه اندامهاي گياهي ذرت (دانه، برگ و ساقه) براي تغذيه انسان، دام و توليد گوشت و شير استفاده مي‌شود. به اين ترتيب ارزش ذرت در تغذيه دام و طيور، توليد نشاسته، گلوكز و روغن و به دليل پتانسيل عملكرد بسيار بالا (بيش از 15 تن در هكتار) بسيار زياد است و لازم است به آن توجه بيشتري معطوف گردد(6).
گياه با تثبيت و تبديل انرژي خورشيدي غذا توليد مي‌كند. متوسط كارآيي تثبيت انرژي خورشيد در اكوسيستم هاي مختلف جهان كمتر از يك درصد گزارش شده است.گرچه اين رقم براي اكوسيستم هاي زراعي بيشتر است ولي در بهترين شرايط بيش از 1/5 درصد نيست (13).
با اعمال مديريت هاي مناسب زراعي نظير تغيير مصنوعي ميكروكليما، تامين به موقع نهاده هاي لازم، كاشت زودهنگام ارقام زراعي پرمحصول در بهار و استفاده از رديف‌هاي باريك براي افزايش تراكم كاشت، حداكثر پوشش گياهي ايجاد مي شود. بدين ترتيب بجاي آنكه نور در سطح عريان خاك تلف شود بوسيله جامعه گياهي جذب مي شود و در نتيجه ميزان فتوسنتز در واحد سطح زمين افزايش مي‌يابد (16).
افزايش تراكم بوته بدون در نظر گرفتن كاهش صحيح فواصل گياهان و ساير عوامل نه تنها ممكن است باعث افزايش عملكرد نگردد بلكه تراكم زياد سبب افزايش رقابت درون و برون بوته اي گشته و عملكرد دانه را كاهش مي دهد و كيفيت آن را نيز تغيير مي دهد به قسمي كه قابليت استفاده آن در تغذيه دام كاهش مي يابد (11).
در مطالعات مختلف انجام شده در مورد بررسي اثرات فاصله رديف و تراكم بوته، به دليل وجود محيط‌هاي مختلف آب و هوايي توصيه واحدي وجود ندارد بر اين اساس به منظور بهره گيري بهتر از عوامل محيطي مطالعه اي تحت عنوان اثرات فاصله رديف و تراكم بوته بر رشد، عملكرد و اجزاء عملكرد ذرت دانه اي سينگل كراس 704 اجرا گرديد.
اهميت و علل توسعه كشت ذرت

ذرت به دليل پرمحصولي و قابل كشت بودن در محدوده وسيعي از شرايط محيطي، تنوع فوق‌العاده از نظر فرم، عادت رشد و كيفيت محصول داراي اهميت زيادي مي‌باشد. ذرت يكي از با ارزش ترين گياهاني است كه مورد كشت قرار مي گيرد و به عنوان سلطان غلات معروف است، زيرا توليد و ارزش آن در جهان از گندم، جو، يولاف، چاودار و برنج بيشتر است (15).
قسمت اعظم ذرت توليد شده به مصرف تغذيه دام مي رسد و بدليل پايين بودن درصد فيبر هيدراتهاي كربن ساختماني و روغن، جزوه خوش خوراك ترين غلات بشمار مي آيد. تقريباً 9-8 درصد ذرت توليدي جهت مصرف انسان و توليد بعضي از تركيبات صنعتي بكار برده مي شود. از برگ و ساقه ذرت در صنايع فيبر و كاغذسازي استفاده مي شود و صنايع تخميري يكي ديگر از مصرف‌كنندگان غير مستقيم ذرت هستند، به نحوي كه در توليد الكل اتيليك، الكل بوتيليك استالدئيد و غيره كاربرد دارد (5). ذرت يكي از شگفت آورترين گياهان از لحاظ ذخيره انرژي مي باشد. از بذري كه وزن آن كمي بيشتر از 2/0 گرم مي‌باشد، گياهي حاصل مي‌شود كه در طول 9 هفته به ارتفاع 250 تا 320 سانتي متر مي‌رسد. در دو ماه بعد اين گياه توليد 1000-600 بذر مشابه آنچه كه خود از آن بوجود آمده است مي‌نمايد (براي مقايسه در نظر بگيريد كه از هر بذر گندم50 عدد بذر بوجود مي‌آيد). اين توليد به راندمان بالاي مصرف انرژي و ذخيره مقدار زيادي از آن در دانه بستگي دارد.
علل توسعه كشت ذرت را مي توان به صورت زير خلاصه كرد :
1) قدرت سازش پذيري اين گياه با شرايط گوناگون اقليمي كه در محدوده فوق العاده وسيعي از شرايط محيطي بهتر از گندم و برنج رشد مي كند (10).
...