نام فایل : جستاري جامعه شناختي پيرامون هويت ملي ايرانيان در قرن چهارم هجري 33 ص

فرمت : .doc

تعداد صفحه/اسلاید : 55

حجم : 109 کیلوبایت

جستاري جامعه شناختي پيرامون هويت ملي ايرانيان در قرن چهارم هجري
مقدمه
يكي از مباحث مهم جامعه شناسي فرهنگي
(Cultural sociology)
بحث هويت است اينكه هويت چه معنايي دارد؟ چه ساختاري دارد؟ عناصر شكل دهنده آن كدامند نقش آن در جامعه و تاريخ چيست؟ چه انواعي دارد؟ جامعه بي هويت چه خصوصياتي دارد؟ بحران هويت چيست؟ چه رابطهاي است ميان هويت و ساختار اجتماعي، فرهنگي، ديني، تاريخي و سياسي؟ و سؤالاتي از اين قبيل در اين مقوله قابل تقسيم بندي است.
همانگونه كه افراد هويت خاص دارند جامعه هم هويت خاص خودش را دارد. هويت فردي ناظر به خصوصيات و ويژگيهاي يك فرد است كه جهت گيري وي را در عرصه زندگي جمعي رقم مي زند و هويت جمعي ناظر است به خصوصيات و ساختار يك ملت كه جهت گيري اجتماعي، سياسي، ديني، فرهنگي و تاريخي آن ملت را تعين مي بخشد. جامعه اي كه هويت ندارد دچار بحران، سردرگمي، اغتشاش فرهنگي و بهت زدگي است بديهي است چنين جامعهاي هيچگاه تعين تاريخي نخواهد داشت. هويت يكي از اجزاي اصلي واقعيت ذهني است و مانند هرگونه واقعيت ذهني در رابطهاي دياليتكي با جامعه قرار دارد ....انواع هويت از سوي ديگر، فرآورده هايي هستند اجتماعي كه عناصر نسبتاً ثابت واقعيت اجتماعي عيني به شمار مي روند و به همين نحو آنها موضوعي نوعي از نظريه پردازي در هر جامعهاي هستند. (برگر و لوكمان، 1375، صص37_ 236) .
در اين نوشته پس از تعريف و تبيين هويت ملي، هويت ملي ايرانيان در سه قرن اول هجري را توضيح مي دهيم و سپس نحوه شكل گيري هويت ملي ايرانيان (هويت ايراني _ اسلامي) در قرن چهارم را بيان نموده و تأثير زبان و ادبيات فارسي و تاريخ ايران را در سامان يابي اين هويت تشريح مي نماييم و در پايان نوشته ضمن جمعبندي مباحث، توصيه هاي كاربردي را ارائه خواهيم نمود.
تعريف و تبيين هويت ملي
هويت ملي
(Netional identity)
يا هويت جمعي
(Collective identity)
عبارت است از: مجموعه عناصر و عوامل اجتماعي، فرهنگي و تاريخي كه جامعه اي را از ساير جوامع متمايز مي نمايد. هنگامي كه ما خود را مسلمان ايراني، آسيايي و شرقي مي دانيم در حقيقت خود را از ساير جوامع متمايز نموده و انتساب خود را به اين هويت ملي خاص اعلام نموده ايم . به قول موريس روزنبرگ
(Mrosenberg)
هويتهاي اجتماعي عبارتند از: گروهها، پايگاهها، يا دسته هايي كه فرد خودش را از نظر اجتماعي متعلق به آنها مي داند. به عنوان مثال: تشخيص دادن خود به عنوان يك فرد دموكرات، طبقه متوسط، سياه پوست يا مرد.1هويت ملي زماني شكل مي گيرد كه تك تك افراد خود را در قبال جامعه و فرهنگشان متعهد و مكلف بدانند.
هويت ملي در بستر زمان و در عرصه حيات اجتماعي سامان مي يابد ودر طول تاريخ دچار فراز و نشيب و تغيير و تحول مي گردد. تغيير و تحول ملي در طول تاريخ و در گذر حوادث امري طبيعي است. اما بحران هويت جامعه را دچار مشكل مي سازد هنگامي كه افراد هويت قبلي خود را به نوعي رها كرده باشند و هويت جديدي را جايگزين نكرده باشند دچار سردرگمي، تعارض و بحران هويت مي شوند يا به تعبير اميل دوركيم
(E.durkheim)
جامعه شناس برجسته فرانسوي: هنگامي كه جامعه هنجارهاي
(norms)
تثبيت شده گذشته را رها مي كند و در ايجاد هنجارهاي جديد ناتوان است جامعه و فرهنگ دچار بحران مي شود. در اين هنگام براي افراد پرسشهاي جديدي از قبيل: ما كه بوده ايم؟ چه ريشه هايي داشته ايم؟ چرا چنين وضعيتي ايجاد شده است؟ چگونه بايد باشيم؟ و به كجا خواهيم رفت؟ مطرح خواهد شد كه نحوه پاسخگويي افراد به اين پرسشها هويت جديد آنان را سامان خواهد داد.
هويت ملي و نقش آن در پويايي جوامع بشري يكي از مفاهيم اساسي اكثر مكاتب جامعه شناسي (چه آنان كه در حوزه نظم اجتماعي مطالعه كرده اند و چه آنهايي كه در حوزه تحول اجتماعي قلم زده اند)است صاجب نظران اين علم چه در بحث نظم و ثبات و چه در بحث تحول و تغيير بصورت ضمني يا صريح، هويت ملي و جمعي را مورد تعمق قرار داده اند. از نظر جامعه شناسي هويت داشتن يعني خود بودن و خودآگاهي داشتن به جايگاه اجتماعي، فرهنگي و تاريخي خويشتن بطور كلي مي توان گفت كه سه عنصر دين
(Religion)
زبان
(Language)
...