نام فایل : آلودگي هوا 27 ص

فرمت : .doc

تعداد صفحه/اسلاید : 24

حجم : 156 کیلوبایت

آلودگي هوا
اولين آلاينده‌هاي هوا احتمالا داراي منشأ طبيعي بوده‌اند. دود، بخار بدبو، خاکستر و گازهاي متصاعد شده از آتشفشانها و آتش سوزي جنگلها، گرد و غبار ناشي از توفانها در نواحي خشک، در نواحي کم ارتفاع مرطوب و مه‌هاي رقيق شامل ذرات حاصل از درختهاي کاج و صنوبر در نواحي کوهستاني، پيش از آنکه مشکلات مربوط به سلامت انسانها و مشکلات ناشي از فعاليتهاي انساني محسوس باشند، کلا جزئي از محيط زيست ما به شمار مي‌رفته‌اند. به استثناي موارد حاد، نظير فوران آتشفشان.
آلودگيهاي ناشي از منابع طبيعي معمولا ايجاد چنان مشکلات جدي براي حيات جانوران و يا اموال انسانها نمي‌کنند. اين در حالي است که فعاليتهاي انساني ايجاد چنان مشکلاتي از نظر آلودگي مي‌نمايند که بيم آن مي‌رود، بخشهايي از اتمسفر زمين تبديل به محيطي مضر براي سلامت انسانها گردد.
تاريخچه آلودگي
دود يکي از قديميترين آلاينده‌هاي هوا است که براي سلامت بشر مضر است. زماني که دود ناشي از آتش حاصله از سوختن چوب توسط ساکنين اوليه غارها جاي خود را به دود ناشي از کوره‌هاي زغال سوز در شهرهاي پر جمعيت داد، آلودگي هوا، بقدري افزايش يافت که زنگ خظر براي برخي از ساکنان آن شهرها وجود به صدا در آمد. در سال ۶۱ بعد از ميلاد سنکا (
Seneca
) فيلسوف رومي از هواي روم بعنوان هواي سنگين و از دودکشهاي هود با عنوان توليد کننده بوي بد نام برد. در سال ۱۲۷۳ ميلادي ادوارد اول پادشاه انگلستان مي‌گويد هواي لندن به حدي با دود و مه آلوده و آزار دهنده است که از سوختن زغال سنگ دريايي جلوگيري خواهد کرد.
علي‌رغم هشدار پادشاه مذکور، نابودي گسترده جنگلها، چوب را تبديل به يک کالاي کمياب نمود و ساکنان لندن را وادار ساخت تا بجاي کم کردن مصرف زغال سنگ به ميزان بيشتري از آن استفاده کنند. تا سال ۱۶۶۱ ميلادي يعني بيش از يک قرن بعد، تغيير قابل ملاحظه‌اي در آلودگي هوا بوجود نيامد. چاره جويي و پيشنهادات عبارت بودند از برچيدن تمامي کارخانه‌هاي دودزا از شهر لندن و بوجود آمدن کمربند سبز در اطراف شهر و بالاخره اين چاره جوييها کارساز شد.
مشکلات آلودگي هوا
شواهدي دال بر علاقمندي جوامع انساني در غلبه بر مشکل آلودگي هوا وجود دارند که از جمله آنها مي‌توان از تصويب و اجراي قوانين کنترل دود در شيگاگو سينسنياتي به سال ۱۸۸۱ نام برد. ولي اجراي اين قوانين و قواني مشابه آنها با دشواريهايي مواجه گرديد و براي تميز نمودن هوا يا جلوگيري از آلودگي بيشتر آن تقريبا کاري انجام نشد. در سال ۱۹۳۰ در دره بسيار صنعتي ميوز در کشور بلژيک در اثر پديده وارونگي مه دود در يک فضاي معين محبوس گرديد. در نتيجه ۶۳ تن جان خود را از دست داده و چندين هزار تن ديگر بيمار شوند. حدود ۱۸ سال بعد در شرايط مشابهي در ايلات متحده آمريکا يکي از اولين و بزرگترين فاجعه‌هاي زائيده آلودگيها رخ داد، يعني ۱۷ نفر جان خود را باختند و ۴۳ درصد جمعيت نورا، پنسلوانيا بيمار شدند.
درست سه سال بعد از فاجعه مه دود لندن در سال ۱۹۵۲، که ناديده گرفتن عواقب جدي آلودگي هوا غير ممکن گرديد. در روز سه شنبه ۴ دسامبر سال ۱۹۵۲ حجم عظيمي از هواي گرم به طرف قسمت جنوبي انگلستان حرکت کرده با ايجاد يک وارونگي دمايي سبب نشست يک مه سفيد در لندن شد و اين مه دود به دستگاه تنفسي انسان سخت آسيب رسانده بود و بيشتر مردم بزودي با مشکلاتي از قبيل قرمز شدن چشمها، سوزش گلو و سرفه‌هاي زياد مواجه شدند و پيش از آنکه در ۹ دسامبر از سطح شهر دور شوند ۴۰۰ مورد مرگ مربوط به آلودگي هوا گزارش کردند. اين تعداد تلفات براي متوجه ساختن افکار بريتانياييها جهت تصويب قانون هواي تميز در سال ۱۹۵۶ کافي بود.
قانون کنترل آلودگي هوا
اين قانون در ايالات متحده امريکا قانون کنترل آلودگي هوا (قانون عمومي ۱۵۹_۸۴) به تصويب رسيد. اما اين مصوبه تنها موجب به تصويب رسيدن يک قانون مؤثرتر گرديد. اين قانون يکبار در سال ۱۹۶۰ و بار ديگر در سال ۱۹۶۲ بازنگري شد و به قانون هواي تميز سال ۱۹۶۳ (قانون عمومي ۲۰۶_۸۸) که برنامه‌هاي ناحيه‌اي محلي و ايالتي را براي کنترل هوا تشويق مي‌کرد و در عين حال حق مداخله را براي دولت فدرال در صورت به خطر افتادن سلامت و رفاه اهالي ايالت در اثر آلودگي ناشي از ايالات ديگر محفوظ نگه مي‌داشت، الحاق گرديد. اين قانون معيارهايي براي کيفيت هوا وضع کرد که بر اساس آنها استانداردهاي کيفيت هوا و گازهاي متصاعد شده در دهه ۱۹۶۰ ميلادي پي ريزي شد.
اجراي قانون هواي تميز
اجراي قانون هواي تميز در سال ۱۹۷۰ به آژانس نو بنياد حفاظت محيط زيست (
EPA
) محول گريديد. قانون به وضع استانداردهاي درجه اول و دوم کيفيت هواي محيط زيست پرداخت. استانداردهاي اوليه متکي بر معيارهاي کيفيت هوا، براي حفظ سلامت عموم مردم، دامنه وسيعي از ايمني را در نظر مي‌گيرد. در حالي که استانداردهاي ثانوي که آنها نيز متکي بر معيارهاي کيفيت هوا باشند براي حفظ رفاه عموم انسانها، به علاوه گياهان، جانوران، اموال و دارائي هستند.
اصطلاحات قانون هواي تميز به سال ۱۹۷۷ به تقويت باز هم بيشتر قوانين موجود پرداخته است و ملتها را به تميز نگهداشتن مورد ارزيابي و اصلاح دوباره قرار گرفتند. اگر چه اين امکان وجود دارد که تغييرات بيشتري نيز انجام شود، کاملا متحمل است که کنترل آلودگي هوا براي ايجاد شرايطي که تحت آن هوا براي نسلهاي آينده تميزتر و سالمتر نگاهداشته شود، از حمايت بيشتر عامه مردم برخوردار شود.
بحران آلودگي هوا، ريشه‌ها، عواقب و راه‌حل‌ها
آلودگي هوا ناشي از سوخت فسيلي خودروها در ايران، به خصوص در شهرهاي بزرگ و بويژه در كلان شهر تهران در وضعيت بحراني و خطرناكي به سر مي‌برد. آلودگي هوا در تهران در موارد متعددي به حدي رسيده است كه مقامات محيط زيست و مقامات بهداشتي كشور وضعيت آلودگي هوا را خطرناك اعلام كرده و خروج از منزل را براي مردم خطرناك اعلام كرده اند. آخرين مورد آن روز12 دي 1383 بود كه به دليل آلودگي هوا در 13 دي مهدهاي كودك و مدارس ابتدايي و راهنمايي تهران تعطيل گرديد.
آلودگي‌هاي شهري تا يكصد كيلومتر را تحت‌الشعاع قرار داده سوانح رانندگي را افزايش مي‌دهد و با كاهش دما آلودگي هوا تشديد مي‌شود و در فصل تابستان نيز مه دود شيميايي در سطح زمين شكل مي‌گيرد كه نوعي از آلودگي هوا است.
گاز سمي ازن در اثر شدت گرماي زياد، تابش شديد نور خورشيد و خشكي هوا توليد مي‌شود و در مجاورت با
NOX‌
هايي كه از اگزوز خودروها منتشر مي‌شود تشكيل مه دود شيميايي در سطح زمين مي‌دهد.
بررسي‌هاي اوليه حاكي از آن است كه اين شرايط در برخي روزهاي گرم سال در شهر تهران رخ مي‌نمايد و موجب دشواري‌هاي تنفسي و آسيب دستگاه تنفسي شهروندان مي‌شود. سرفه، سوزش چشم و تنگي نفس در سالمندان و كودكان از آثار سوء اين گاز خطرناک است. همچنين گاز ازن در طبيعت باعث تخريب برگ گياهان شده و به علت نفوذ در اشياي پلاستيكي آنها را دچار آسيب مي‌كند. خشكي درختان و خزان زود رس گياهان از عوامل اين گاز خطرناک است
۶۵ درصد درصد آلودگي هواي تهران ناشي از خودروها است. روزانه ۲۰۱ ميليون كيلو دي اكسيد كربن وارد هواي ايران مي‌شود. به نحوي كه بنزن هواي تهران ۱۰۰ برابر توكيو است.
عمده آلاينده‌هايي كه باعث آلودگي هواي شهر تهران شده‌اند عبارتند از: مونوكسيد كربن - دي اكسيد گوگرد - دي اكسيد نيتروژن،‌ هيدروكربورها و ذرات معلق. مناطق ۱۲ با ۹۹/۱۷ درصد و ۱۱ با ۴۳/۱۶ درصد بيشترين آلودگي مونوكسيد كربن را دارند. طبق آخرين گزارشات بخش حمل و نقل بيشترين سهم را در آلودگي هوا دارد. مونوكسيد كربن يكي از آلاينده‌هاي گازي خطرناک مي‌باشد.
...