نام فایل : زيتون 23 ص

فرمت : .doc

تعداد صفحه/اسلاید : 19

حجم : 9293 کیلوبایت

تاريخچه
زيتون را اگر نتوان قديمي‌ترين گياهي دانست كه در جهان مورد بهره‌برداري قرار گرفته، بدون ترديد بايد آن را يكي از قديمي‌ترين گياهان منطقه‌ي مديترانه و به ويژه خاورميانه دانست، به دليل اينكه رويشگاه و گسترشگاه طبيعي اين درخت خاورميانه و حوزه‌ي مديترانه بوده است.
قدمت زيتون موجب گشته تا اين درخت با تاريخ نوع بشر درهم آميزد. پژوهندگان اظهار كرده‌اند كه آشنايي با زيتون و بهره‌برداري از آن در خاورميانه و منطقه‌ي مديترانه با پيدايش اولين انسان‌هاي متمدن به ويژه در شرق مديترانه (بين‌النهرين، سوريه، لبنان، يونان، قبرس، اردن و ...) همزمان بوده است و به بيش از 6000 سال مي‌رسد. روميان از اين درخت حمايت كرده و آن را مايه صلح و صفا معرفي مي‌كردند و اين باور هنوز بطور سمبوليك در فرهنگ غرب وجود دارد، بطوري كه نشان سازمان ملل را شاخه‌ي زيتون تشكيل مي‌دهد. پزشكان عهد باستان، به خواص غذايي و درماني زيتون آشنا بودند و روغن آن را براي انعطاف‌پذيري ماهيچه‌هاي ورزشكاران و لطافت پوست، درخشندگي مو و حفظ زيبايي انسان‌ها تجويز مي‌نمودند.
دانشمندان، درخت زيتون را متعلق به دوران سوم زمين‌شناسي مي‌دانند. آخرين اكتشافات باستان‌شناسي نشان مي‌دهد كه كاشت و پرورش زيتون از 3500 سال پيش از ميلاد مسيح مرسوم بوده و مردم آن دوران به نحوي با فوايد آن آشنايي داشتند. مبداء و مركز پيدايش درخت زيتون را، عده‌اي زاگرس ايران و برخي سوريه، فلسطين و آسياي صغير مي‌دانند كه بعدها به يونان، ايتاليا، اسپانيا و در قرن شانزدهم به به آمريكا و در قرن بيستم به چين راه يافته است.
در تورات از زيتون به عنوان نخستين درخت ياد شده است. در قرآن مجيد، خداوند سبحان در سوره‌هاي مباركه تين، نور، انعام، عبس و نحل به نام زيتون قسم ياد كرده است و در حديثي از حضرت رسول اكرم(ص) آمده است: روغن زيتون غذاي من و همه‌ي انبياست. زيتون درختي سازگار با آب و هواي مديترانه‌اي مي‌باشد و در مناطق مختلف نيمه مرطوب و نيمه خشك ايران مشاهده مي‌شود. در شمال كشور، در محل جنگل‌هاي ذربين و در دره سفيدرود، حد فاصل طارم و منجيل در محدوده رودبار نيز درختان زيتون فراواني ديده مي‌شود. متاسفانه تنها منطقه‌اي كه زيتون كاشته مي‌شود، استان گيلان و زنجان مي‌باشد.
اهميت اقتصادي و كشاورزي زيتون
درخت زيتون به دليل مقاومت به كم‌آبي و سازگاري با خاك‌هاي كم‌بازده و فقير و توليد محصول با ارزش كم‌هزينه، از نظر اقتصادي بسيار حائز اهميت بوده كه به محصول ثروتمند خاك‌هاي فقير مشهور است. درخت زيتون بيش از 2000 سال عمر نموده و طول دوره باردهي اقتصادي آن، بسيار طولاني مي‌باشد. روغن و كنسرو، مهمترين فرآورده‌هاي آن محسوب مي‌شوند. بر اساس آخرين آمار منتشر شده از سوي شوراي بين‌المللي روغن زيتون (
I.O.O.C
)، ميزان توليد روغن زيتون جهان در سال 1999 در حدود 203300 تن بوده است.
كشورهاي ايتاليا، اسپانيا وتونس به ترتيب با توليد 200.550.620 هزار تن روغن زيتون در رتبه‌هاي اول تا سوم قرار دارند. متوسط ميزان توليد روغن زيتون در ايران، حدود 3000-2500 تن مي‌باشد.
همچنين در سال 1999، در كشورهاي زيتون‌خيز جهان (بيش از 30 كشور)، مقدار 1490000 تن كنسرو زيتون توليد شده است. در بين كشورهاي جهان، اسپانيا، آمريكا و تركيه به ترتيب با 380و 5/103 و 100 هزار تن كنسرو، رتبه‌هاي اول تا سوم را به خود اختصاص داده‌اند. متوسط توليد ساليانه كنسرو زيتون در ايران در حدود 6000-4000 تن است. زيتون از جمله درختاني است كه فوائد چندگانه داشته و تقريباً از تمام قسمت‌هاي آن استفاده مي‌شود. مصرف ميوه‌ي آن از ديرباز در بين مردم جهان متداول بوده است. ميوه‌ي زيتون يكي از مغذي‌ترين ميوه‌است.
مشخصات گياه‌شناسي زيتون
زيتون از شاخه‌ي گياهان گلدار (
Phanerogames
)، از گياهان جدا گلبرگ (
Dyalipetales
) از تيره‌ي زيتونيان (
Oleaceae
) است. خانواده‌ي اولئاسه 30 تا 35 جنس و حدود 600 گونه دارد كه اكثراً در مناطق گرمسيري دنيا پراكنده‌اند و به صورت درختان زينتي و صنعتي هستند. فقط گونه زيتون (
Oleae europea
...