نام فایل : فضاهاي شهري 40 ص

فرمت : .DOC

تعداد صفحه/اسلاید : 26

حجم : 109 کیلوبایت

تصور شهر
كلمه شهر اغلب به صورت مجموعه اي از فضاهاي ساخته شده و ساخته نشده تلقي مي شد. اين تمايز تقريبا بدوي، عمدتا ارزش خود را از دست داده است. امروزه كليه متخصصين فضاهاي بيروني را به عنوان فضاهاي مفيد و نه به عنوان فضاهاي ساخته نشده تعريف مي‌كنند. در واقع فضاهاي بيروني با وظايف مختص و اساسي خود فضاهاي ساخته شده را مشروط ساخته و حتي گاه به آنها شكل و حالت مي بخشد. اين فضاها يكي از عناصر اساسي و تشكيل دهنده چهره شهر بوده و فضاهايي را براي زندگي و تجسم شهر فراهم مي‌آورند.
به مرور زمان كه درك پديده هاي مربوط به فضاهاي ساخته نشده گسترش يافت، اصطلاحات به كار برده شده نيز به واژه هايي از قبيل: فضاي آزاد، فضاي خالي، فضاي جدا، فضاي باز ، فضاي كاشته شده، فضاي سبز و... تغيير پيدا كردند. در واقع اين تنوع اصطلاحات به تحول وظايف و كاربردهاي فضاهاي بيروني مربوط مي شود. مفهوم فضاي بيرون شهري پيچيده است و به مسائل مختلف حقوقي املاك، قابليت دسترسي آنها، كاربردهايي كه به آنها نسبت داده شده، و به نوع تملك زمين مربوط مي شود.
فضاهاي بيرون شهري، مي توانند فضاهايي باز باشند اين اصطلاح در كشورهاي آنگلوساكسون بسيار مورد استفاده قرار گرفته و به فضاهايي اطلاق مي شود كه ساخته نشده اند، به ساختمان بزرگي اختصاص ندارند و در داخل يا نزديك مناطق متخص ساختمان سازي قرار نگرفته اند.
فضاهاي بيرون شهري به عنوان فضاهاي آزاد نيز مي توانند مورد استفاده قرار گيرند. بدين معني كه در دسترس همگان بوده و براي چندين كاربرد مناسب باشند. با اين وجود در بعضي موارد، فضاهاي بيروني، برخلاف فضاهايي كه قبلاً مورد بحث قرار گرفتند، كاربرد واحدي دارند. از جمله پياده روها و خيابانهاي سواره رو.
فضاهاي بيرون شهري يا عمدتاً معدني هستند. يا نباتي . عنصر اساسي فضاهاي بيرون شهري خيابان است كه تضمين رفت و آمد و تردد، اولين نقش آن محسوب مي شود. امروزه سعي شده كه محل تردد انواع متفاوت وسايل نقليه مانند: اتومبيل، موتور و... و نيز عابر پياده از يكديگر جدا شوند.
بهتر است از فضاهاي سبز، همراه با خيابانها و ميادين به عنوان عناصر تشكيل دهندة فضاهاي بيرون شهري نام ببريم. زيرا اين فضاها از باغچه ميادين عمومي تا پاركها بزرگ همه مكانهايي براي استراحت گردش و بازي هستند. اين فضاهاي سبز در مقابل فضاهاي ساخته شده تعادل طبيعي را در شهرها برقرار مي كنند.
ايجاد فضاهاي بيروني، با توجه به تعداد و تنوع كاربردشان به كارگيري تجهيزات گوناگون را ضروري ساخته و انجام عمليات وسيعي را مي طلبد . پوشش اين فضاها ممكن است هم طبيعي باشد (مانند خاك، چمن، نباتات) و هم مصنوعي (از قبيل آسفالت، سيمان، سنگفرش و..)
ميدانها نيز مشجر بوده و داراي تجهيزات متعددي مانند نيمكت، باجه، تير چراغ برق، تابلو، علائم راهنما، آگهي، ساعت و اشياي هنري (آبنماها و مجسمه هاي تزييني) هستند.
فضاهاي بيرون شهري يكشبه ايجاد نشده اند، بلكه بنا و شكل گيري آنها اغلب نتيجه تغييرات آرام تاريخي و نيز ثمره ابداعاتي است كه در طول اعصار تحول پيدا كرده اند.
رنسانس نظمي معمور، مجلل و يادآور سنت قديم
با آغاز رنسانس و به ويژه بعد از سال 1600 ميلادي در شهرها، استقرار نظمي معمور و مجلل به سبك شهرهاي ايتاليايي كه به محلهاي اعياني در سطحي عالي ارزش مي نهاد مشاهده شد. اما در بقيه اماكن تغييري ايجاد نشد و فضاهاي شهري به همان شكل قبلي باقي ماند.
رنسانس بازگشتي است به سنتهاي قديم قوانين زيبايي شاسي تعريف شده توسط ويتروف دوباره به كار گرفته شدند و هنر پرسپكتيو شكوفا شد. در ايتاليا تأثير رنسانس حتي در باغها نيز مشهود است و در آنها حالتها و مشخصه هاي متفاوتي را مي توان جست. از جمله باغهاي تجملي كه داراي تراسهاي طراحي شده بودند باغهايي كه مملو از حجاري ها و مجسمه هايي به سبك قديم همراه با درختها و يا درختچه هاي هرس شده بودند باغهاي سنوگرافيك (تزئيني) با پرسپكتيو و مجموعه اي از آبشارها و آبنماها مسير منظم اين باغها سرگرم كننده بوده و محلهاي خاصي را به ياد مي آوردند . از جمله اين محلها مي توان به باغ (ويلادست) در شهر (تيولي) باغ (ويلا آلدوبراينديني) در شهر فراسكاتي و باغهاي بيلي در شهر فلورانس اشاره كرد. خلاقيت به كار برده شده در اين باغها انعكاس عظيمي در اروپا و به ويژه در فرانسه داشت.
تا شروع قرن هفدهم شهرهاي غربي ساختار متراكم خود را حفظ كردند با اين وجود گاه ميادين بزرگي كه داراي بناها و ساختمانهاي عمومي يا مذهبي بودند در اين شهرها ديده مي شدند. خيابانها بسيار باريك و فاقد پياده رو بودند و در نتيجه كاشتن درخت در يك رديف غيرممكن بود. اغلب باغها هنوز شخصي بودند و ورود افراد متفرقه به آنها ممنوع بود. اين باغها بندرت نقش تفريحي داشته و بيشتر كاربردي انتفاعي داشتند . تنها استثناي آن زمان پلاس رويال (پلاس دوزژ كنوني) بود كه بناي آن در سال 1612 در پاريس به اتمام رسيد. اين فضاي بسته كه از محل تردد وسايط نقليه جدا شده بود . گردشگاه اهالي و محل بازي ژوت بود.
اوايل قرن شانزدهم در فرانسه باغها اطراف خانه هاي اعياني و بزرگ را احاطه كرده و با معماري آنها هماهنگي كامل داشتند. باغ لوكزامبورگ ساخته آقاي بوآسودو لابارودري باغ توئيلري كه با گلكاري هاي ظريف، ديد وسيع پشت كاخ و خيابانهايش، نبوغ آقاي لونرتو را نشان مي دهد هميشه به مجسمه اي يا آبنمايي ختم مي شدند.
دوره معاصر
محيطي براي زندگي راحت و در خور انسان
انديشه ايجاد فضاي آزاد با كيفيت عالي تقريباً از دهه شصت ابتدا در كشورهاي شمال اروپا بخصوص در هلند و سپس در ايالات متحده ظاهر شد اين انديشه از طرفي نتيجه جنبه كاربردي شديدي بود كه بعد از جنگ جهاني دوم تسلط كامل پيدا كرده بود و از طرف ديگر ناشي از نياز شهروندان به محيطي خوشايندتر براي زندگي بود.
نخستين اقدامات در مورد تجهيز مراكز شهري و فضاهاي سبز حاشيه شهر صورت گرفت. در هلند، قانون سال 1967 در مورد حفظ طبيعت، به دنبال يك طرح ساختاري در مورد ايجاد فضاهاي تفريحي در هواي آزاد كه در سال 1964 مطرح شده بود. به وجود آمد طبق اين قانون مناطقي از طبيعت به تفريحات ويژه هواي آزاد اختصاص يافت. در فرانسه توسعه فضاهاي شهري با كيفيت عالي ديرتر شروع شد. نخستين راه مختص عابرين پياده در سال 1965 در شهر روآن و همزمان با اولين طرح عبور و مرور ايجاد شد. اين راه به طول تقريبي 300 متر با اعتراضات بسياري مواجه شد. دو سال مبارزه لازم بود تا خيابان گروزورلوژ ايجاد شود.
نقشها و كاربردهاي فضاهاي شهري
فضاهاي بيرون شهري از آنجا كه فضايي براي زندگي و تماشا ايجاد مي كنند. وظيفه اي اساسي دارند تصوير برجسته شهر به اين فضا بستگي دارد. اگر تصوير آن خشن نفرت انگيز و يا يكنواخت باشد. تأثيري منفي برجا خواهد گذاشت. فضاي بيرون شهري وظايف مهم ديگري نيز دارد كه محلهاي عبور و مرور، ارتباطات و ملاقات از شناخته ترين وظايف آن محسوب شده و در نگاه اول مشخص مي‌شوند. اين فضاها وظايف ديگري نيز دارند كه با اينكه كمتر به چشم مي آيند، تعيين كننده و اساسي هستند. فضاهاي بيرون شهري سدي در برابر عوامل مزاحم صوتي يا جوي محسوب مي شوند. اين وظايف متعدد بايد به صورتي كلي مدنظر قرار گيرند تا شهر جلوه اي از يكپارچگي به خود گيرد. وظيفه ارتباط كه مختص فضاي بيروني است تمام فعاليتهاي ديگر از قبيل عبور و مرور تفريح و مبادلات اقتصادي را كه در شهر صورت مي گيرند اين وظايف متعدد بايد به صورتي كلي مدنظر قرار گيرند تا شهر جلوه اي از يكپارچگي به خود گيرد. وظيفه ارتباط كه مختص فضاي بيروني است. تمام فعاليتهاي ديگر از قبيل عبور و مرور تفريح و مبادلات اقتصادي را كه در شهر صورت مي‌گيرند تحت الشعاع خود قرار مي دهد . اين فعاليتها ارتباط بين افراد و توسعه وسايل ارتباطي مناسب را سبب مي شوند.
فضاهاي بيروني مملو از علائم و تابلوهايي هستند كه به وسيله آنها اطلاعات گوناگون تبليغاتي، علائم راهنمايي ، خدمات و اطلاعات شهري، به اشكال متفاوتي مانند آگهي، تابلو با حروف الكتريكي ، چراغ راهنمايي و سايبان ايستگاه اتوبوس در شهر ارائه مي شود.
فضاهايي براي عبور و مرور
يكي از نخستين و قديمي ترين وظايف فضاهاي بيروني شهر امكان پذير ساختن تردد افراد است. انواع متفاوت تردد، ساده يا پيچيده اشكال گوناگون تجهيز و آمايش شهر را تعيين مي كنند.
منطقه مختص عابرين پياده معابر مخصوص دوچرخه سواران و بولوارهاي بزرگ كمربندي براي تردد اتومبيلها از جمله آمايش است.
...