نام فایل : ابنيه سنتي 37 ص

فرمت : .doc

تعداد صفحه/اسلاید : 26

حجم : 9230 کیلوبایت

عوامل اقليمي
يك امر كلي كه تقريباً در رابطه با كليه ساختارهاي سنتي ايران صدق مي‌كند، همگوني آنها و محيط مسكوني با عوامل اقليمي است. اين مطلب را درسواحل درياي خزر، كرانه خليج فارس و درياي عمان، دامنه قلل مرتفع و حاشيه كوير مركزي مي‌توان به وضوح مشاهده نمود. بافت شهري، فرم بنا و نوع مصالح در هر يك از اين مناطق در تطبيق كامل با شرايط اقليمي مي‌باشند.
عواملي كه بر شرايط اقليمي يك منطقه تأثير مي‌گذارد شامل زاويه تابش خورشيد، عرض جغرافيايي يعني دوري يا نزديكي از خط استوا، شدت جريان و جهت بادهاي فصلي، وجود آب،‌رطوبت گياه در منطقه و بالاخره ارتفاع از سطح دريا و ناهمواريهاي سطح زمين است كه در اينجا اهميت هر يك توضيح داده خواهد شد.
1ـ خورشيد
كره زمين داراي محور دوران ثابتي است كه نسبت به خط عمود بر صفحه گردش زمين به دور خورشيد ْ5/23 درجه انحراف دارد. از آنجائيكه اين انحراف محور، نقاط مختلفي از كره زمين را در فصول مختلف مقابل خورشيد قرار مي‌دهد، لذا حرارت و آب و هواي كره زمين درهر منطقه بنابر زاويه تابش خورشيد نسبت به زمين فرق مي‌كند و اين مطلب باعث ايجاد فصول مختلف در هر ناحيه از كره ارض مي‌شود. (شكل 1)
در اول ديماه نقطه جنوبي محور يعني قطب جنوب رو به خورشيداست و نيمكره جنوبي در فصل تابستان قرار مي‌گيرد. در اول فروردين و اول مهرماه نقاط جنوبي و شمالي محور نسبت به خورشيد به صورت موازي قرار مي‌گيرند و شب و روز در هر دو نيمكره مساوي هستند. يعني دوازده ساعت روز و دوازده ساعت شب مي‌باشد. در اين حالت هر دو نيمكره نسبت به خورشيد اعتدال قرار دارند كه يكي در «اعتدال بهاري» و ديگري در «اعتدال پائيزي» است. دراول تيرماه نقطه شمالي محور يعني قطب شمال رو به خورشيد است و نيمكره شمالي در فصل تابستان و نيمكره جنوبي در فصل زمستان مي‌باشد كه اولي را «انقلاب تابستاني» و دومي را «انقلاب زمستاني» گويند.
به دليل انحراف محور زمين، زاويه تابش آفتاب نسبت به زمين و همچنين مكان طلوع و غروب آفتاب در فصول مختلف فرق مي‌كند. (شكل 2) به عنوان مثال در شهر تهران آفتاب در زمستان از سمت جنوب شرقي طلوع و در جنوب غربي غروب مي‌كند. جهت مشخص نمودن موقعيت خورشيد در ساعات مختلف روز و فصول گوناگون، بايد زاويه تابش و جهت تابش آفتاب مشخص باشد.
زاويه تابش
: زاويه‌اي است كه شعاع تابش خورشيد با سطح افق مي‌سازد (از صفر تا نود درجه)
جهت تابش: زاويه‌اي است كه تصوير شعاع تابش خورشيد بر روي زمين با خط شمال و جنوب مي‌سازد. شمال صفر درجه و جنوب صد و هشتاد درجه در نظر گرفته شده است (شكل 2-1).
زاويه تابش آفتاب در زمستان كمتر و در تابستان بيشتر است. براي شهر تهران كه در نيمكره شمالي واقع شده، زاويه تابش آفتاب هنگام ظهر در ماههاي مختلف سال مطابق جدول 1 مي‌باشد.
زاويه تابش آفتاب نسبت به افق
ماههاي مختلف سال
ْ 78
ْ 75
ْ67
ْ55
ْ42
ْ35
ْ31
تيرماه
مرداد ـ خرداد
شهريور ـ ارديبهشت
مهر ـ فروردين
آبان ـ اسفند
...