نام فایل : نگاهي به ديدگاههاو سير تاريخي كالبدشناسي انسان

فرمت : .doc

تعداد صفحه/اسلاید : 2

حجم : 56 کیلوبایت

نگاهي به ديدگاههاو سير تاريخي كالبدشناسي انسان
انسان به فاصله كوتاهي از شروع خلقت با مسأله مرگ مواجه شد. به روايت قرآن كريم، زماني كه هديه هابيل و قابيل به پيشگاه خداوند تقديم گشت، يكي قبول و ديگري رد شد و آتش كينه وحسد در سينه قابيل شعله ورگشت و برادرش را كشت. وقتي قابيل با جسد او روبرو شد وحشت وجودش را فراگرفت و نمي دانست با پيكر بيجان برادر چه كند؟ در اين حال كلاغي را ديد كه با پنجه اش خاك را كنار مي زند. به خود نهيب زد «كمتر از كلاغ نيستم» وجسد برادر را در حفره اي از خاك دفن كرد وروي آن را پوشاند ( سوره مائده ـ آيه۳۱).
از آن زمان تاكنون بشر شيوه هاي گوناگوني را به كار برده است تاكالبد نزديكان خودرا پس از مرگ در كمترين زمان و قبل از آنكه فاسد ومتلاشي شوند به جايگاه ابدي خود بسپارد.
اقوام مختلف بسته به سنت ها وعقايد مذهبي خود براي اين كار روش هاي متفاوتي به كار مي برند. عده اي جسد را مي سوزانند تا خاكستر شود و آن را به آب يا باد مي سپارند. گروهي ديگر جسد را در نقاطي رفيع و دور، به دست طبيعت مي سپارند تا در سكوت و تنهايي با آرامش از بين برود. اكثريتي نيز به همان سنت تاريخي و روش قابيل عمل مي كنند و در اينجا هم كار به يكسان صورت نمي گيرد. جمع كثيري جسم مردگان خود را موميايي مي كنند و به خاك مي سپارند و يا اجساد آنان را در تابوتهاي مجللي قرار مي دهند كه در آن از جواهرات و ثروت متوفي تا وسائل مدرن امروزه نيز ديده مي شود.
آنچه مسلم است، عقل حكم مي كند براي اين كار چنداصل مهم در نظر گرفته شود:
۱ـ جسد كه غالباً آلوده و گاهي بسيار خطرناك (آلودگي به بيماريهاي مسري از قبيل وبا و حصبه است) با روشي بهداشتي ضدعفوني شود.
۲ ـ در محلي قرارداده شود كه از محيط زندگي انسان و گزند جانوران به كلي دور باشد.
۳ ـ حرمت وقداست پيكر انسان حفظ شود.
۴ ـ انسان با حفظ امانت ، وديعه طبيعت را به آن بازگرداند.
بدون تعصب، شيوه اي كه مسلمانان به كار مي برند بيش از روش هاي ديگر باعقل و منطق و اداره اجتماع سازگار و همه اصول فوق نيز به بهترين وجه در آن منظور شده است.
جسد با آب و مواد ضدعفوني و معطر شسته و پاك مي شود و در كتاني ارزان قيمت و به رنگ سفيد كه نماد پاكي است و پليدي و آلودگي را نمي پذيرد، پيچيده و در عمقي از خاك، دور از دسترس حيوانات، از محيط زندگي براي هميشه دور مي گردد و به تدريج به خاك كه از آن به وجود آمده است، تبديل مي شود ودر چرخه ابدي طبيعت خللي ايجاد نمي كند. تنها احترام و ياد از دست رفته در ذهن ها باقي مي ماند و گوري كه در آن آرام گرفته است، ميعادگاه اوقات تنهايي دوستداران او مي شود.
صرف نظر از شيوه خلاصي از جسد مردگان ، آنچه بيش از همه پيوسته رعايت شده احترامي ترس آلود نسبت به پيكر بي جان انسان است كه زماني طولاني قفس روح ابرآفريده خداوند بوده و هر نوع بي حرمتي و ناسپاسي به پيكر مردگان حتي دشمن، بي حرمتي به ساحت هستي و تقدس روح و بر خلاف اصول اخلاقي و جوانمردي قلمداد شده است.
اگر از سروصداي پنهان و خفه در گلوي هيومن كلونينگ (۱) كه شبيه سازي انسان است، بگذريم، صحبت از پوست كندن، لايه لايه كردن و برش دادن عرضي و طولي كالبد (امانت و ديعه داده شده به انسان) او و به معرض نمايش عموم گذاردن آن مطرح است...
قبل از ورود به مطلب برخود فرض مي دانم چند سطري از ابتدا و پيدايش علم تشريح را بازگو كنم.
اولين مطالعات و تجربيات تشريحي بر روي موجودات در يونان و مصر انجام گرفته است. حدود پانصد سال قبل از ميلاد مسيح يونانيان در مدرسه هاي پزشكي كه در كروتونا(۲) (جنوب ايتاليا) و سرينه(۳) (آفريقا) داير كرده بودند، به تشريح اعضاي حيوانات مي پرداختند و حتي با انجام آزمايشاتي بر روي مغز به نكات بسيار ظريفي مانند مركز تعادل بدن در مغز پي بردند.
«ارسطو» فيلسوف بزرگ، شاگرد افلاطون و استاد السكاندر كبير، اولين استاد تشريح، تنه هاي اعصاب محيطي را از تاندون عضلات و همچنين شاخه دادن شاهرگها و تقسيم بندي آنها را به رگهاي كوچكتر تميز و تشخيص داد.
«افلاطون» با فرضيه دواليزيمه(۴) خود چنين عنوان كرد: جسم فقط قفسي موقت براي محاط كردن روح است و پس از مرگ كه روح آزادمي شود، باز كردن و تشريح كالبد يعني خانه روح مجاز است... آنچه افلاطون در بيش از دو هزار و چهارصدسال قبل بيان كرد، بعدها در كتاب مقدس مسيحيان (انجيل) اينچنين مطرح شد:
در روز رستاخيز مردگان چگونه برمي خيزند؟
در چه قالب و فرمي انسان دوباره بازمي گردد؟
و پاسخ چنين بود:
«اين بار خداوند، انسان را در كالبدي كه شايسته اوست، بازمي گرداند» ((
cor. 1/15:35-38
).
تشريح اعضاي جسد و حتي نقاشي تشريحي اعضاي بدن انسان تقريباً تا قرن پانزدهم مطرود و ناقص ماند تا آنكه تحول فكري در خصوص استفاده از علم تشريح به منظور كسب اطلاعات بيشتر در جهت يادگيري و پيشرفت علم انسان شناسي با پي گيريها و نيازمنديهاي هنرمندان وقت (قرن پانزدهم) براي دانستن حقايق (سايز و اندازه حقيقي) از اسكلت انسان اتفاق افتاد.
لئوناردو داوينچي(۵) نقاش معروف (۱۵۱۹ تا ۱۴۵۲) خود شخصاً به طور خصوصي به تشريح اعضاي جسد انسان مي پرداخت. تجربيات وتحقيقات وي سبب شد بتواند به كمك ذهن خلاق خويش براي اولين بار اعضاي بدن انسان را در اندازه و مقياس طبيعي و صحيح آن ترسيم كند (در اصل مي توان گفت او به هندسه خارجي و داخلي انسان دست يافت).
...