نام فایل : طبيعت و محيط زيست

فرمت : .doc

تعداد صفحه/اسلاید : 7

حجم : 46 کیلوبایت

طبيعت و محيط زيست، موهبتي خداوندي است که از مجموعه موجودات، منابع و عوامل و شرايط هماهنگي که در اطراف هر موجود زنده وجود دارد و ادامه حيات به آن وابسته است به وجود مي‏آيد.
آلودگي محيط زيست بر کيفيت و چرخه طبيعي اثر مي‏گذارد و پي‏آمدهاي زيان‏باري براي زندگي انسان، حيوان، گياه و بناها دارد. در جهان امروز، مسئله آلودگي، يکي از مهم‏ترين و حادترين مشکل تمدن انساني است و نقش انسان در آلودگي محيط زيست بسيار چشم‏گير است. طبيعت، براي بقاي نسل بشر آفريده شده است و پيوندي ناگسستي ميان انسان و طبيعت وجود دارد.
امام علي عليه‏السلام اين پيوند و پيوستگي انسان با طبيعت پيرامون را به زيبايي بيان مي‏کند:
تقوا پيشه کنيد در حق بندگان و شهرها، که شما مسئول هستيد؛ حتي از سرزمين‏ها و چهارپايان. انسان هرگز اجازه ندارد خود را رها و لجام گسيخته و آزاد در بهره‏برداري از طبيعت بداند و حق ندارد با آلوده کردن و ويران ساختن طبيعت، به آسايش برسد.
پيام متن:
1. طبيعت، نعمتي است که خداوند به امانت در اختيار انسان قرار داده و آدميان در برابر چگونگي بهره‏برداري از آن مسئول هستند.
2. آلودگي محيط زيست به زيان انسان و همه موجودات تمام مي‏شود.
طبيعت، بستر رشد و تعالي انسان
فرهنگ اسلامي، طبيعت را گهواره و زمينه‏ساز پرورش و کمال انسان مي‏داند. ازاين‏رو، با هر کس که به اين عامل، آسيب و زيان رساند و آن را براي رشد بشر ناامن سازد، مقابله مي‏کند. نظام طبيعت، بر اساس حکمت آفريده شده و همه عناصر آن از ابر و باد و مه و خورشيد و فلک درکارند تا آدمي در پرتو آنها از ماديت به معنويت برسد و دنيا و آخرت را به شايستگي در خود به کمال برساند.
امام صادق عليه‏السلام به مُفَضَّل بن عمر مي‏فرمايد:
اگر تو جهان آفرينش را با انديشه و خردت درست ارزيابي کني، آن را مانند ساختماني مي‏يابي که همه آنچه آفريده‏ها به آن نيازمند بوده‏اند، در آن پيش‏بيني شده است. آسمان، بسان سقفي است برافراشته؛ زمين بسان فرشي است گسترده؛ ستارگان، چراغ‏هاي چيده شده را مانند؛ گوهرها در دل اين جهان ذخيره شده‏اند و همه‏چيز براي انسان آماده شده و آدمي مانند صاحب خانه‏اي، همه آنچه هست، در ملک اوست. گونه‏گوني گياهان و حيوانات، براي برآوردن منافع و مصالح او تهيه شده است.
پس بايد از متاع‏هاي گوناگون آن در راه اطاعت خدا و رشد الهي بکوشيم و بهره ببريم.
پيام متن:
خداوند همه نعمت‏هاي خود را در عالم طبيعت، براي رشد و تعالي آدمي آفريده و انسان را خليفه و مالک اين نعمت‏ها قرار داده است. بنابراين، همگان موظفند براي حفظ طبيعت بکوشند.
حفظ طبيعت در جهان‏بيني اسلامي
يکي از صفات خداوند، حفيظ است و در جهان‏بيني اسلامي، کل هستي در حوزه حفاظت پروردگار قرار دارد. بر اساس آموزه‏هاي ديني، انسان مسلمان نيز بايد خود را به اين صفت بيارايد و خود را در هر مکان و موقعيتي نگه‏دارنده و پاسدار امانت‏ها و نعمت‏ها از جمله محيط زيست انساني بداند. پيشگيري از نابودي و تلف شدن طبيعت نيز با رعايت امانت‏داري و حفاظت امکان‏پذير است.
پيامبر اسلام زمين را مادر انسان و امين خداوند مي‏داند و مي‏فرمايد: «در نگه‏داري زمين بکوشيد و به آن حرمت نهيد که مادر شماست. هر کس بر روي آن کار نيک و يا بدي انجام دهد، گزارش خواهد کرد».
داشتن چنين نگاهي به طبيعت که پيامبر آن را به پيروان خود مي‏آموزد و نيز خود را فرزند و پرورش يافته دامن او دانستن، در بهره‏وري درست از آن، اثر فراوان دارد.
پيام متن:
1. آن‏که در حفظ طبيعت و محيط زيست کوشاست، در واقع به صفتي خدايي آراسته شده است.
2. به فرموده پيامبر گرامي اسلام: «زمين را نوازش کنيد و از آن برکت بگيريد؛ زيرا او مادر شماست، مادري که به فرزندانش مهربان است».2
آبادگري در بينش اسلامي
در بينش دين اسلام، انسان پيوند ويژه‏اي با طبيعت دارد. انسان از زمين پديد آمده است و بايد حرمت آن را نگه دارد، حفظ حرمت زمين به اين است که آن را آباد سازند و از ويراني در امان دارند. خداوند نيز در قرآن مي‏فرمايد: «او شما را از زمين پديد آورد و خواست که آبادانش داريد.» از نگاه قرآن، آباداني زمين، وظيفه انسان است. خداوند با اينکه طبيعت را رام شده انسان مي‏داند و اينکه مي‏تواند هرگونه بهره‏برداري از آن بکند، به او هشدار مي‏دهد که به بهانه استفاده از طبيعت، نبايد آن را نابود سازد. بايد به گونه‏اي از طبيعت بهره برد که جريان حيات و زندگي‏بخشي همچنان براي نسل‏هاي آينده فراهم باشد.
«آلوده کردن آب‏ها، از ميان بردن پوشش‏هاي گياهي، استفاده بي‏رويه از چوب جنگل‏ها، هدر دادن انرژي طبيعي و کوتاهي در بازسازي محيط زيست، در واقع، دور شدن از آموزه‏هاي ارزشمند انساني و الهي است.»
پيام متن:
...