نام فایل : شغل و محل كار

فرمت : .doc

تعداد صفحه/اسلاید : 3

حجم : 36 کیلوبایت

تعريف و شناسايي شغل:
قاليبافي عبارت است از بافتن فرش (قالي) براي مصارف داخلي و خارجي از مواد مورد نياز. در اين شغل نخ ابريشم يا پشم را با دست و بر حسب طرح هاي نقاشي شده به نام نقشه فرش بر تارهاي تنيده شده نخي به نام چله قالي از جنس پنبه يا ابريشم به صورت فرش در مي آورند. شاغلان اين شغل با توجه به مهارت و تخصص در اجراي طرح ها و ظرافت و دقت عمل در ايجاد كار و نيز با در نظر گرفتن ضخامت تارهاي فرش به درجات مختلف تقسيم مي شوند. البته تقسيم بندي ديگري نيز بر اساس سنت ايراني و نمونه كار وجود دارد.
نمونه وظايف و مسئوليت هاي شغل:
نمونه وظايف عبارت است از بافتن از روي الگو و نقشه خاص و پيروي كردن از دستورات استاد كار و فرد خبره. انواع فرشبافي شامل فرش مصرف داخلي (اردكاني، چالشتر، نجف آبادي، تركمن و غيره) فرش صادراتي پشمي (كاشان، نايين، قم و غيره) و فرش صادراتي ابريشمي (كاشان، نايين، تبريز، اصفهان و غيره) در قاليبافي كه خيلي ظريف و حساس مي باشد مسئوليت اصلي كار بر عهده بافنده است. چنانچه ايرادي در كار و طرح نقشه پيش ايد قالي معيوب بوده و قابل فروش و عرضه به بازار نيست بافنده بايد با نقشه قالي و روش گره زدن و رنگ آميزي و به كار گيري نقشه هاي متناوب و مناسب فرش اشنايي داشته باشد.
قاليباف بر اساس اندازه و نقش قالي، داربست را از بازار تهيه مي كند يا خودش مي سازد و سپس به ادامه كار براي بافت قالي مي پردازد.
خصوصيات جسمي و توانايي هاي لازم براي احراز شغل:
قاليباف بايد از بينايي كالمل و نيروي جسماني سالم و قوي برخوردار باشد و مخصوصا دستهاي توانايي داشته باشد. داشتن توان ذهني، صبر و جديت و پشتكار و علاقه و اشتياق به كار لازمه ادامه اشتغال به قاليبافي است. مدارك تحصيلي و دوره هاي آموزشي ضروري براي احراز شغل. بافتن قالي در گذشته به سوادخواندن و نوشتن نياز نداشت و داشتن تجربه مهم بود ولي هم اكنون چون قالي را از روي نقشه مي بافند شخص دست كم بايد سواد خواندن و نوشتن داشته باشد البته اشخاصي كه از سواد بالاتري برخوردار باشند و بتوانند چهار عمل صالي را انجام دهند در كارشان موفقتر خواهند بود . دوره هاي آموزش قاليبافي از طريق نظام استاد – شاگردي انجام مي گيرد و به علاقه فرد بستگي دارد و چند ماه يا چند سال طول مي كشد تا فرد بتواند به تنهايي و مستقل قالي را تهيه و توليد كند. اخيرا براي بهتر بافتن فرش، سازمان صنايع دستي، مراكز فني و حرفه اي و جهادسازندگي به تشكيل كلاس هايي اقدام كرده اند كه در پايان دوره به اشخاص شركت كننده ديپلم قاليبافي داده مي شود.
مدت دوره آموزش، محل آن و هزينه هاي احتمالي:
مدت دوره آموزش با توجه به علاقه و تلاش و استعداد كار آموز متفاوت است. ولي معمولا فردي كه هوش متوسطي دارد مي تواند در چهار ماه مهارت لازم را كسب كند مدت، آموزش گره زدن بسيار كوتاه است و در يك يا دو روز آموخته مي شود ولي براي استاد كار شدن در اين شغل دست كم يك تا دو سال وقت لازم است. در شهر ها صنايع دستي و مراكز فني و حرفه اي كلاس هاي آموزش قاليبافي را براي علاقه مندان برگزار مي كننند و فرد با گذراندن دست كم 45 روز جواز قاليبافي دريافت مي كند. در روستاها نيز جهادسازندگي براي بهتر بافتن فرش كلاسهايي به نام بهبافي فرش داير كرده است كه دوره آن يك ما بوده و در پايان دوره به افراد مدرك قاليبافي داده مي شود. هر دو دوره بدون هيچ گونه هزينه اي براي كارآموز برگزار مي شود در مراكزي مثل دبيرستان ها و هنرستان هاي فني و حرفه اي نيز هزينه اي از طرف كار آموز پرداخت نمي شود اما پرداخت هزينه دوره هايي كه تعاوني فرش دستباف برگزار كرده به عهده كار آموز است.
وضعيت محيط كار، محل احتمالي استخدام و وسايل كار:
محل قاليبافي بايد نوركافي و وسعت داشته و بهداشتي، امن، آرام و دور از هياهو باشد. محل استخدام مي تواند به دو شكل متمركز و خانگي باشد در متمركز كه به صورت كارگاه ها ست زنان و دختران در آن به كار اشتغال دارند وسايل كار شامل داربست، نخ، ارتاج، اريش، خامه يا ابريشم، نخ رنگ، قيچي، قلاب، چاقو، شانه، نقشه، پود كلفت و چله است. عده اي كه توانايي مالي براي تهيه وسايل ندارند با ديگران شريك مي شوند و براي آنان در منزل خودشان كار مي كنند و در منافع آ»ها سهيم مي شوند.
حقوق و مزايا و شرايط ارتقا در شغل:
افرادي كه در كارگاه ها مشغول به كارند روزانه بر اساس توافق كارگر و كارفرما مزد مي گيرند چون مزد قاليبهاف ها بسيار سنگين است كارفرمايان كمتر با اين افراد قرار داد مي بندند و بيشتر از قاليبافهاي خانگي يا كودكان دوازده ساله اتسافده مي كنند حقوق و مزايا در اين شغل به ميزان كار و مهارت و سليقه بستگي دارد اشخاصي كه خلاقيت و نوآوري دارند در كارشان موفقترند و در آمد بيشتري نصيبشان مي شود براي ارتقا در اين شغل، فرد بايد قالي بيشتري در اندازه ها و ابعاد بزرگتري توليد كند تا سود زيادتري ببرد.
روابط انساني حاكم بر محيط كار:
چون قالي بافي به صورت گروهي انجام مي گيرد نيازمند محيط گرم و حسنه است تا باعث انبساط خاطر و بالا رفتن كيفيت و كميت كار شود و مشتريان بيشتري را به خود جلب كند.
آينده نگري درباره شغل با توجه به اوضاع اجتماعي:
قاليبافي هنر بومي و سنتي ايران است و با مشاغلي از قبيل طراحي و نقشه كشي، رنگزني، ريسندگي و بافندگي، خامه فروشي، دامپروري و غيره ارتباط دارد و يكي از مهمترين اقلام صادراتي است كه مي تواند ارز زيادي را جذب اقتصاد كشور كند با توجه به سرمايه گزاري كه سازمان هاي دولتي و خصوصي در اين زمينه مي كنند آينده درخشاني براي اين شغل پيش بيني مي شود احتمال از بين رفتن اين شغل سنتي وجود ندارد ولي با توجه به گران شدن وسايل و در بعضي مواقع احتمال عدم صدور فرش به كاشورهاي خارجي، ركود مقطعي در بازار فرش به وجود مي آيد اگر نخ ريسها نخ هايي با كيفيت بالا توليد كنند و با قيمت تعاوني در اختيار فرشبافها قرار دهند و دولت فرشبافها را بيمه كند و زمينه صادرات فرش مساعد تر مي شود به پيشرفت اين شغل كمك بسياري خواهد شد.
محل كسب اطلاعات بيشتر در مورد شغل:
مراكز سازمان فني و حرفه اي، صنايع دستي، جهاد سازندگي و كارگاه هاي متمركز فرشبافي شهري و خانگي، شركت هاي تعاوني فرش دستباف و كارگران و استادكاران شاغل در فرشبافي منابع مناسبي براي كسب اطلاعات هستند.
تعريف و شناسايي شغل:
نقشه كش فرش به كسي گفته مي شود كه نقشه هاي فرش دستباف را تهيه مي كند. اين شغل هنري است ظريف، حساس و دقيق كه در آن مي توان طرح هاي لچك و ترنج منقوش در آثار باستاني يا مناظري از طبيعت را به طرح و نقشه تبديل كرد و با ابتكار و خلاقيت و پرورش زوايا، اثر را روي قالي پياده كرد.
نمونه وظايف و مسئوليت هاي شغل:
نقشه كش فرش تا حد امكان بايد كار را به نحو زيبايي انجام دهد و با پروراندن طرح هاي ارائه شده آن ها را نقطه گذاري و رنگ آميزي كند به طوري كه بتواند توجه فرباف ها و مصرف كنندگان فرش را جلب كند و نمونه هايي از هنر اصيل ايراني را به تصوير بكشد.
خصوصيات جسمي و توانايي هاي لامز براي احراز شغل:
خصوصيات جسمي، توانايي هاي ذهني، سليقه و خلاقيت در اين شغل نقش اصلي را بر عهده دارد و مهمترين عامل پيشبرد هدفهاي اين شغل خلاقيت و زاويه پردازي مناسب و انتخاب طرح اصيل و رنگ آميزي هماهنگ است نقشه كش فرش بايد فردي خشو فكر و با سليقه و داراي روحيه اي شاد باشد.
...