نام فایل : سرزمين بادگيرها

فرمت : .doc

تعداد صفحه/اسلاید : 3

حجم : 395 کیلوبایت

سرزمين بادگيرها
تاريخ سكونت در يزد به هزاره سوم قبل از ميلا د برمي گردد.
تاريخ كهن يزد موجب شده تا اين شهر داراي اماكن سياحتي و زيارتي بسياري باشد. از جاذبه هاي تاريخي استان يزد مي توان به رباط ها يا كاروان سراها (تاجرنشين، درون شهري، بين شهري)، محله ها و خانه هاي قديمي، آب انبارها، مدرسه هاي تاريخي، ميدان هاي قديمي (ميدان ميرچخماق)، قلعه ها و باغ هاي تاريخي (باغ دولت آباد)، بازارهاي قديمي (بازار يزد)، آسياب ها، بادگيرها، ساباط ها (كوچه هاي سرپوشيده) و يخچال ها (يخچال ابركوه و ميبد) اشاره كرد. مسجد جامع كبير، مسجد ميرچخماق و امام زاده هاي مختلف، خانقاه ها و مكان هاي مذهبي زردشتيان نيز از بناهاي مذهبي اين استان به شمار مي روند. آتشكده يزد از معروف ترين بناهاي زردشتيان است كه قدمت آتش آن به 1500 سال مي رسد. همچنين، استان يزد از صنايع دستي مختلفي چون ترمه بافي، زري بافي، مخمل بافي، دستمال، زيلوبافي، پتوبافي، سفال و سراميك برخوردار است. از سوغاتي هاي معروف آن مي توان به باقلوا، قطاب، پشمك و حاج بادام اشاره نمود.
استان يزد به مركزيت شهر يزد تقريباً در مركز كشورمان قرار گرفته است. اين استان از شمال و غرب به استان اصفهان، از شمال شرقي به استان خراسان، از جنوب غربي به استان فارس و از جنوب شرقي به استان كرمان محدود مي شود. استان با مساحت تقريبي 8/128 هزار كيلومتر مربع در حدود 7/6 درصد مساحت كل كشور را در بردارد و از اين حيث پس از استان هاي خراسان، سيستان و بلوچستان و كرمان در رتبه چهارم قرار دارد. طبق آخرين تقسيمات كشوري، 10 شهرستان شامل ابركوه، اردكان، بافق، تفت، خاتم، صدوق، طبس، مهريز، ميبد و يزد، 20 بخش، 21 شهر و 51 دهستان در استان وجود دارد. استان يزد به دليل حضور در قلمرو سلسله جبال مركزي ايران، از ناهمواري ها و كويرهاي متعددي تشكيل شده است. اين ناهمواري ها شامل كوه ها و تپه هاي پاي كوه، دشت ها و جلگه ها، بيابان ها، مناطق شور و كويرها و تپه هاي ماسه اي مي باشد. در استان دو رشته كوه مجزا كه شامل كوه هاي مركزي و كوه هاي شمالي و شرقي مي شود وجود دارند. رشته كوه شير كوه، قسمت هاي مركزي استان را از بخش غربي (چاله ابرقو) جدا مي كند. اين ارتفاعات عمدتاً از برف و يخ پوشيده بوده و نقش مهمي در حيات شهرهاي يزد، تفت و مهريز ايفا مي كنند. با اين وجود، وضعيت اقليمي استان يزد گرم و خشك است كه دليل آن قرار گرفتن در كمربند خشك جهاني و دوري از درياهاي آزاد و خليج فارس مي باشد. وضعيت بارندگي سالانه استان نشان مي دهد كه يزد پس از زاهدان داراي كم ترين ميزان بارندگي در سال است. براي مثال، در سال 1381 در حدود 62 ميلي متر بارندگي در يزد گزارش شده است . بدين ترتيب، آب و هواي استان در زمستان سرد و نسبتاً مرطوب و در تابستان گرم و خشك است.
تاريخ يزد سرزمين يزد، ميراث فرهنگ و تمدن كهن ادوار مختلف تاريخ ايران است؛ به طوري كه تاريخ سكونت انسان در آن به هزاره سوم پيش از ميلاد برمي گردد. در عهد پيشداديان، قبايل كوچ كننده از بلخ به پارس، يزد را يزدان ناميدند و از آن به بعد، يزد محل عبادت گرديد. از مهم ترين مراكز سكونت اوليه اين استان مي توان به مهر پادين (مهريز)، فهرشان، پهره (فهرج)، خورميش، ارد (اردكان)، شواز، قلاع، موبدان (ميبد)، طرنج، عقدا و اشكدز اشاره كرد كه يزد به عنوان محلي پاك و مقدس در را‡س آنها قرارداشته است. در دوره اي، شهر يزد به معناي شهر خدا و سرزميني مقدس شناخته مي شد. اين شهر در دوره اسلامي نيز به دارالعباده معروف بود. مورّخان يوناني يزد را ايساتيس مي خواندند كه بعدها بر ويرانه هاي آن، شهر كثه (به معني زندان) به وجود آمد كه محل نگهداري و اسارتگاه اسيران جنگي در زمان اسكندر بود. يزد در زمان عثمان توسط اعراب هم فتح گرديد. اما اين شهر در زمان آل بويه و اتابكان، دوران طلايي خود را سپري كرد؛ چراكه در اين دوره يزد در مسير جنوبي جاده ابريشم قرار گرفته بود و در آن مبادلات تجاري رونق بسيار داشت. سپس در زمان صفويه يزد نقش يك مركز تجاري و توليدي را به عهده گرفت. در آن زمان راه پايتخت (قزوين) از طريق سمنان و جندق به اردكان و يزد متصل مي شد. بعد از پايتخت شدن اصفهان، راه شاهي اصفهان به يزد و كرمان ساخته شد؛ هرچند در جريان هجوم افاغنه، صنعت و تجارت يزد لطمات زيادي ديد. البته استان يزد به دليل دور بودن از مرزهاي جغرافيايي كشور، در طول تاريخ تقريباً از بحران ها و فشارهاي فرهنگي و نژادي به دور بوده است. يزد در دوران قاجار مجدداً رونق يافت. در آن دوره تجارت ابريشم مورد تشويق قرار گرفت؛ به طوري كه در حدود 1800 كارگاه و 60 هزار كارگر ابريشم باف در يزد وجود داشت. اما با شروع جنگ جهاني اول، منطقه يزد نيز روبه نابساماني گذاشت؛ هرچند تجارت همچنان رونق داشت. در دوران پهلوي، تغييراتي در ساختار فضايي شهر يزد روي داد كه با بافت قديم آن تفاوت زيادي داشت.