نام فایل : خسوف و كسوف

فرمت : .doc

تعداد صفحه/اسلاید : 7

حجم : 123 کیلوبایت

خسوف و كسوف
خورشيد گرفتگي به راستي يکي از زيباترين پديده هاي نجومي است. جمعه 11 امرداد 1387 بازهم علاقمندان به نجوم شاهد يک خورشيد گرفتگي خواهند بود. با اينکه اين خورشيد گرفتگي در ايران به صورت جزئي قابل مشاهده است اما بسياري از منجمان آماتور ايراني آماده سفر به کشورهاي همسايه شده اند تا اين خورشيد گرفتگي را به صورت کلي رصد کنند. اين مقاله مقدمه اي است بر خورشيد گرفتگي و نحوه رخ دادن آن در مقالات آينده شما بيشتر با نحوه رصد
علمي و عکاسي از خورشيد گرفتگي آشنا مي شويد.
گرفت
:
عبور يک جرم فلکي از ميان سايه جرم فلکي ديگر گرفت ناميده مي شود. اگر يک جرم کدر کروي که از خود نوري ندارد (مانند ماه يا زمين) در مقابل يک منبع نور کروي (مانند خورشيد) قرار گيرد، سايه اي مخروطي (موسوم به مخروط سايه) در آن طرف خود نسبت به منبع مي افکند. در ضمن در همين طرف، ناحيه ديگري که به تاريکي ناحيه سايه نيست (نيم سايه) تشکيل مي شود. در منظومه شمسي، همه سيارات و اقمار اجرامي کدر و غير نورانيند، که خورشيد آنها را روشن مي کند و بنابراين در پشت خود (نسبت به خورشيد) سايه و نيم سايه ايجاد مي کنند. گرفت ماه به سبب سايه زمين را خسوف و گرفت خورشيد به سبب سايه ماه را کسوف يا خورشيد گرفتگي مي نامند.
خورشيد گرفتگي، کسوف يا خورگرفت
:
عبارت از وضعيتي است که کره ماه در ميان زمين و خورشيد قرار گرفته و خورشيد را از ديد ناظر زميني پنهان مي سازد. خورشيد گرفتگي ممکن است کامل و يا جزئي باشد.
کسوف (خورشيد گرفتگي) تنها در آغاز ماه نو و هنگامي حاصل مي شود که ماه نزديک يکي از دو گره ي مدارش باشد. ناظري که بر زمين قرار دارد، در هنگام خورشيد گرفتگي، قرص ماه را بر زمينه خورشيد مي بيند. اگر سايه ي ماه تمام قرص خورشيد را بپوشاند کسوف کلي است، و اگر تنها قسمتي از سطح خورشيد در تاريکي بماند کسوف جزئي است.
چون فاصله ماه تا زمين متغيير است، بزرگي ظاهري آن گاه چندان نيست که بتواند تمام قرص خورشيد را بپوشاند، در اين صورت ممکن است تنها قسمت مرکزي قرص خورشيد را بپوشاند، و حلقه اي نوراني بر گرداگرد خورشيد مرئي باشد. اين نوع کسوف را کسوف حلقوي مي نامند.
 
خورشيد گرفتگي جزئي از همه نقاطي از زمين که در نيم سايه ماه واقع شده اند قابل مشاهده است. کسوف هاي کلي و حلقوي تنها در نقاطي قابل مشاهده است که در سايه ماه واقع شده باشند. چون اوضاع نسبي زمين و
خورشيد و ماه در خلال خورشيد گرفتگي تغيير مي کند و نيز چون زمين بر گرد محورش دوران دارد، سايه ماه بر مسير باريکي بر سطح زمين حرکت مي کند. در کسوف فروردين 1385 کشور ما در نيم سايه ماه قرار گرفته است بنابراين ما نمي توانيم خورشيد گرفتگي را به طور کلي مشاهده کنيم. نوار سايه ماه از کشورهاي همسايه ما ( ترکيه و آذربايجان) عبور مي کند.
کسوف هاي کلي از جالبترين پديده هاي آسماني قابل مشاهده با چشم غير مسلح است. درست پيش از آن که خورشيد به طور کامل بگيرد، چنان مي نمايد که آخرين شعاع هاي خورشيد آن را همچون "حلقه ي انگشتري الماس" در ميان مي گيرد، اين حلقه در نتيجه تابيدن کوتاه مدت اشعه ي هئرشيد از ميان دره هاي کنار قرص ماه پاره مي شود و تکه هاي درخشاني پديد مي آيند که به نام فرانسيس بيلي به "مهره هاي بيلي" معروفند. به محض آن که تمام قرص خورشيد در سايه ي ماه پنهان شد، آسمان چنان تاريک مي شود که ستارگان آسمان را مي توان ديد و تاج و زبانه هاي خورشيد، که معمولا به علت درخشندگي زياد خورشيد قابل مشاهده نيست، مرئي مي شود. حد اعلاي مدت کسوف 7 دقيقه است، ولي مدت اغلب کسوف ها از اين مقدار کمتر است.
وقتي که خورشيد پس از کسوف کلي آغاز پديدار شدن مي کند، بار ديگر مهره هاي بيلي و سپس حلقه الماس ظاهر مي شوند. تاج پنهان مي شود و هلال خورشيد پايان مرحله کلي را نشان مي دهد.
در انيميشن زير شما مي توانيد نحوه وقوع کسوف کلي را مشاهده کنيد
(
براي مشاهده مراحل بر روي کليد بعدي کليک کنيد
):
 
در هنگام خورشيد گرفتگي بايد از نگاه کردن به خورشيد سخت احتياط شود و حتما از پشت فيلترهاي مخصوص و مطمئن به آن نگاه کرد.
نگريستن مستقيم به کسوف با دوربين نجومي (تلسکوپ) و يا دوربين دو چشمي، حتي براي لحظه اي کوتاه هم که باشد، ممکن است آسيب فراوان به چشم برساند و حتي سبب کوري مطلق شود.
ساروس
:
...