نام فایل : دين و حكمت وِدايي

فرمت : .doc

تعداد صفحه/اسلاید : 15

حجم : 183 کیلوبایت

دين و حكمت وِدايي
ابوالفضل محمودي
چكيده
از ويژگي‏هاي دين هندو كه به طور معمول پژوهشگران بدان اشاره مي‏كنند، آميختگي و پيوستگي دين و فلسفه در اين آيين است. اين امر را مى‏توان به ويژه در متون اصلى اين آيين كه به عنوان متون «شروتي» يا «وحياني» شهرت دارند، مشاهده كرد. «وداها» كه بخش اصلي ادبيات وحياني يا «شروتي» را تشكيل مى‏دهند، مهم‌ترين متن مقدس هندو هستند كه كهن‏ترين اسناد مكتوب اقوام هندو اروپايي شمرده مي‏شوند. در اين آثار، افزون بر انديشه‏هاي اولية ديني هندوان، نخستين بذرهاي انديشه‏هاي فلسفي و عرفاني هندو را مي‏توان مشاهده كرد كه البته در ادوار بعد از تحول يا تكامل بركنار نمانده‏اند.
اين نوشتار بر آن است تا ضمن معرفي اين ادبيات كهن مهم‏ترين انديشه‏هاي مطرح در اين مجموعه را از ديدگاه هند‌شناسان مشهور به اختصار گزارش دهد.
واژگان كليدي: ودا، شروتي، هنوتئيزم، مونوتئيزم، مونيزم.
در بنياد حيات ديني و تفكر هندي متون مقدس، شروتي يا ادبيات وحياني قرار دارد. اين مجموعه، در طول شايد سه هزار سال، چنان تأثيري بر فرهنگ و انديشة هندي بر جاي نهاده كه به سختي مي‏توان درخارج از هند نمونه‏اي براي آن يافت. به تعبير گِدِن، «هر نوع ارزيابي از اشكال و پيشرفت‏هاي تفكر ديني به طور طبيعي و به ضرورت، از همين‌جا آغاز مي‏شود. تحقيق و بررسي در ماهيت تصور يا تصوراتي را كه مردم هند از الوهيت دارند، بايد در مرحله اول از تعاليم و شواهد متون معتبر و موثق ديني اخذ كرد»
f.Geden, 1987, 282- 30)
)

و نخستين بذرهاي انديشة فلسفي و عرفاني هندي را نيز مي‏توان در اين آثار يافت؛ بنابراين، لازم است با جزئيات بيشتر به اين آثار كه در معناى عام «ودا» ناميده مي‏شوند پرداخته، ساختار، تاريخ، و انديشه‏هاي اصلي موجود در آن را مورد توجه قرار دهيم.
«ودا» يا «شروتي» به معناي گستردة آن، نام هيچ كتاب خاصي نيست؛ بلكه نام ادبيات دوره‏اي خاص و طولاني است كه حدود2000 سال را در برمي‏گيرد. واژة «ودا» به معناي «دانش»، و گويا به معناي دانش مقدس است. «شروتي» (
Sruti
) نيز از «شرو» (
Sru
) گرفته شده كه معناي شنيدن دارد و ادبيات شروتي، ادبياتي است كه به اعتقاد هندوها به وسيلة خدا به فرزانگان و اهل بصيرت تعليم يا الهام شده است؛ پس اين متون هيچ گاه به وسيله انسان‏ها تأليف نشده و فقط شنيده شده است. در اعتقاد آن‏ها اين آثار، متوني بسيار كهن تلقي مي‏شدند، به حدي كهن كه گاه اين اعتقاد
نيز وجود داشت كه آن‏ها آغاز زماني ندارند يا در دوره‏اي دور و نامعلوم در آغاز هر آفرينش پديد مي‏آيند.
به طور عام اعتقاد بر اين است كه متون مقدس هندو، كهن‏ترين اسناد مكتوب نژاد هند و اروپايي است. تخمين تاريخِ كهن‏ترين جزء اين مجموعه مشكل است و گمانه‏هايي را نيز كه در اين زمينه مطرح شده نمي‏توان به طور قطع اثبات كرد. ماكس مولر اين تاريخ را1200 قبل از ميلاد مي‌‏داند، هوگ (
Haug
) 2400 قبل از ميلاد را مطرح مي‏كند و بال گنگادهر تيلاك (
Bal gangahar tilak
.)2400 را حدس مي‏زند (
Cf. Dasgupta, 1997,v.l,P,10_ 12
)
چون اين ادبيات ارائه دهندة دست آوردهاي كلي مردم هند در جهات گوناگون و در مدتي چنين طولاني است، به ضرورت داراي ويژگي‏هاى متنوع است. اگر بخواهيم به طور تخميني اين ادبيات بزرگ را از نظر عمر، زبان و موضوعات تقسيم بندي كنيم، چهار بخش متفاوت در آن خواهيم يافت كه عبارت اند از:
...