نام فایل : امام رضا

فرمت : .doc

تعداد صفحه/اسلاید : 61

حجم : 696 کیلوبایت

پيشينه تاريخي حرم مطهر رضوي
دارالاماره و يا باغ حميد بن قحطبه طايي، در دهكده سناباد دژ نظامي بوده، كه تاريخ پيدايش آن به قبل از اسلام مي رسد. اين محل بر سر سه راهي سناباد و نيشابور و سرخس و طوس و رادكان واقع بوده، در واقع به عنوان راهداري، تأمين كننده امنيت راه هاي آن منطقه و محل استقرار مرزبانان بوده است، با مرگ هارون و دفن وي در اين محل، دارالاماره به بقعه هارونيه شهرت يافت.
پس از گذشت نزديك دو سال از ورود امام به ايران، و استقرار در مرو، مأمون كه از واگذاري ولايتعهدي به امام به انگيزه آرام كردن اوضاع و شورشها و التهاب هاي جامعه طرفي نمي بندد. نهايتا تصميم هولناك و جنايت بار خويش را عملي ساخته، و در طوس امام را به شهادت مي رساند .
پس از اين اقدام زشت، براي دور داشتن خود از هر اتهام، از سر تزوير در سوگ امام گريبان چاك داد، پيشاپيش جنازه حضرت با شيون و گريه به عزاداري مي پردازد و براي تبرئه كامل خود، فرمان مي دهد تا امام در بقعه هارونيه نزديك قبر پدرش دفن شود.
اصل بناي داخلي تالار دارالاماره معبد (آتشكده) بوده، كه پس از دفن هارون بدستور مأمون تخريب و به سبك معماري خراسان، چهار ديوار ساده با ارتفاعي نسبتا كوتاه كه با گنبدي با خيز كم پوشش يافته بود، بنا گرديد. با پنهان شدن دُرّ جسد امام، بقعه هارونيه به مشهدالرضا تغيير نام يافت و مشهور گرديد.
اولين سنگ مضجع منوّر امام عليه السلام، كه هم اكنون در موزه مركزي آستان قدس رضوي نگهداري مي شود، سنگ مرمري است، با ابعاد چهل سانت طول و سي سانت عرض و قطر شش سانتيمتر. روي سنگ عباراتي مشتمل بر آيه قرآن و اسامي پيشوايان معصوم، به خط كوفي نوشته شده، كه از لحاظ قدمت و نوع خط، حائز اهميت بسيار است. اين سنگ از اوايل قرن ششم، بر مرقد منور نصب شده است، تاريخ حك شده بر سنگ، سال 516 هجري قمري را نشان مي دهد.
به مرور زمان سنگ مرقد، ارتفاع و حجم يافته، در مرحله بعد مكعبي به شكل صندوق با حجم و ارتفاع بيشتري ساخته و بر فراز مرقد شريف قرار مي گيرد، و در مرحله بعد ضريح شكل يافته و در حاليكه هم سنگ مرقد و هم صندوق را در خود جاي مي دهد، بر مدفن منور امام قرار مي گيرد.
بنظر مي رسد، علت عمده اين تحول ونهايتا ساخت ضريح، دوچيز بوده است.
اداي احترام، و تعظيم و توقير امام

رشد فزاينده زائران و نياز و احساس تمايل آنان براي اظهار ارادت و توسل به امام، كه با دست يازيدن به ضريح مطهر، صورت خارجي پيدا مي كند.

بدرستي نمي توان مشخص نمود كه از چه دوراني بر مرقد تابناك امام صندوق نصب شده، پاره اي از مورخان بر اين عقيده اند كه از زمان دفن حضرت صندوقي بر مضجع نصب مي شود. اما نمي توان چنين نظري را به جزم پذيرفت و بر صحت آن اطمينان يافت. آنچه مسلم است، از سنه 500 هجري قمري مرقد امام صاحب صندوق بوده و تاكنون سه صندوق ساخته و بر فراز مرقد امام عليه السلام نصب مي شود.
اولين صندوق
مرقد منور امام مربوط به سال 500 هجري قمري است، صندوقي بوده چوبي با روكشي از نقره، انوشيروان زردشتي اصفهاني باني صندوق بوده است.
ابن بطوطه گردشگر معروف جهان اسلام كه درسال 734 از طوس ديدار داشته و توفيق زيارت حرم امام(ع) را يافته اينچنين حرم مطهر و صندوق آن را در كتاب تحفه النظار خود توصيف نموده است.
سامانيان
به روايت تاريخ، بوبكر شهمرد از پيشكاران نوح بن منصور ساماني، فايق الخاصه، پيشكار فايق، مشهد شهادتگاه علي بن موسي الرضا (ع) امام هشتم شيعيان را آبادان كرد
[1]
.
به گفته ابن بابويه، محمد بن عبدالرزاق طوسي و امير حمويه از امراي عهد ساماني در دوران امارتشان نسبت به مرقد مطهر امام (ع) كمال ارادت و توجه را داشتند و تزييناتي در حرم به وجود آوردند
[2]
.
غزنويان
يمين الدوله، سلطان محمود غزنوي، عمارت مشهد طوس را كه مرقد علي بن موسي الرضا (ع) و رشيد در آن است، پس از تخريبي كه پدرش سبكتكين غزنوي در قبه به وجود آورد از نو ساخت و بنايي زيبا بر آن بنياد نهاد
...