نام فایل : قاليبافي 16ص

فرمت : .doc

تعداد صفحه/اسلاید : 8

حجم : 61 کیلوبایت

بسمه تعالي
در هنر و صنعت فرشبافي نقشه يك بخش مهم و به تعبيري اساسي ترين بخش كار به شمار مي رود. در كنار مسائل و عوامل مهم كه تشكيل دهنده اعتبار و ارزش فرش به حساب مي آيند اصلت و هويت ملي يك فرش از روي نقشه آن شناخته مي شود. بطور كلي هر قوم يا ملتي داراي فرهنگ خاص خود هستند كه با مطالعه بررسي و پرداختن به آن مي توان آن قوم را از اقوام ديگر تميز داد. نقشه فرش نيز يك كتاب فرهنگ يا قوم را بر سادگي و زيبايي هر چه تمام تر براي ما بيان كرده و روشن مي سازد. هر گاه در يابيم كه ريشه اين نقوش نشأت گرفته در كجا و در چه تاريخي است در واقع به ريشه عميق اين نقوش و عجين بودن آن با فرهنگ آن قوم پي برده ايم.
حال با توجه به گستردگي و ريشه دار بودن هنر فرش بافي اين سؤال را مطرح مي كنيم كه: كدام قوم يا ملتي و در چه زمان و تاريخي توانسته است اولين قالي را بافته است؟ پاسخ دادن به اين سؤال بسيار مشكل ويا شايد غير ممكن باشد. زيرا هيچ سند دقيق و روشني در مورد اينكه قالي در چه زمان و در چه مكاني بافته شده است در دسترس بشر نيست. مسلمأ به وجود آمدن فرش به شكل امروزي نياز به يك سير تكاملي بلند مدت دارد، زيرا نمي توان قبول كرد كه انسان به يكباره به اين تكنيك رسيده باشد كه ميتواند آثار ارزشمندي را خلق نمايد. بنابراين بايد در اين خصوص به بافته هايي كه از نظر تكنيكي ضعيف تر هستند توجه كرد و آنها را مورد ملاحضه قرار داد، شايد اولين زير انداز بافت دست بشر جنوب خراسان را بتوان نمد دانست زيرا نمد از درهم فرو رفتن پشمها بوسيله فشار به وجود مي آيد.
همچنين با توجه به شواهد و قوانين موجود و آثار بر جاي مانده از زندگي انسانهاي جنوب خراسان ابتدايي ترين نوع بافت به شكل امروزي شال و گليم دانست با تحولي كه اين دست بافته ها در طول تاريخ داشته اند،فرش پرداز متجلي مي شود فرش نيز سير تكاملي خاصي را در طول تاريخ گذرانده تا به شكل امروزي در امده است. هنر قاليبافي بعنوان هنري تكامل يافته و پيشرفته متأثر از هنرهايي همچون گچبري، سفال گري، فلز كاري وحجاري است. مي دانيم كه هنرمندان اين رشته ها از زمانهاي گذشته با نقش كردن نشانه ها و هنر فرهنگي قوم خويش بر روي آثار خود اسناد تاريخي با ارزش را براي آينده باقي گذاشته اند هنرمندان قالي باف نيز تحت تأثير همين نقوش و با الهام گيري از آنها قالي هاي خود را آذين مي بخشيدند.
پشم و الياف مويي:
پشم از دسته الياف حيواني(الياف شبيه مو) است. الياف پشم در بسياري از نقاط جهان اهميت اقتصادي بسزايي پدا كرده است و اصطلاح پشم در بسياري از نقاط جهان منحصراً براي الياف مويي پوشش گوسفند اطلاق شده و بهترين نوع پشم ايراني پشمهاي گوسفندان مناطق كرمانشاه،خوزستان، خراسان،آذربايجان و پشمهاي گوسفندان نژاد بلوچي هستند كه پشمهاي مناطق كرمانشاه و خوزستان داراي الياف قطور و بلند بوده و مورد مصرف فرشهاي درشت بافت و پشمهاي آذربايجان، خراسان و بلوچ از نوع پشمهاي ظريف و نرم و داراي الياف متوسط و معمولي و مناسب فرشهاي ريز بافت مي باشند.
روش جدا كردن پشم از پوست گوسفند:
چيدن پشم از بدن ميش زنده
كه اين عمل بوسيله قيچي و يا كارد و معمولاً سالي دو باردر بهار و پاييز صورت مي گيرد و به نام پشم بهاره و پاييزه مشهور است و در بعضي مناطق پشم را سالي يكبار و يا دو سالي يكبار مي چينند.
چيدن پشم از پوست بدن حيوان ذبح شده:
اين هم بوسيله قيچي دستي صورت مي گيرد.
بهترين راه براي تهيه پشم چيدن آن قبل از ذبح مي باشد.
پشم به طور طبيعي به رنگهاي سفيد، سفيد تيره،زرد، خاكستري، قهوه اي و سياه ديده مي شود كه بهترين و با ارزش ترين آنها پشم سفيد است زيرا به سهولت مي توان آن را به هر رنگي در آورد.
مراحل تبديل پشم به خامه قالي بافي(نخ پشمي)
سرت كردن
حلاجي و شستشو
مرحله ريسندگي
مرحله رنگ ريزي
مرحله سرت كردن:
مشخصات پشم به محل پرورش، نژاد و طرز تغذيه گوسفند بستگي دارد و همچنين پشمهاي قسمتهاي مختلف بدن گوسفند از لحاظ كيفيت و ظرافتيكسان نيست و آنجه در جنوب خراسان متداول مي باشد به شرح ذيل مي باشد:
الف)
پشم سفيد درجه يك: اين نوع پشم شامل كل پشمهاي سفيد بدن گوسفند و بدون در نظر گرفتن پشمهاي دست و پاي حيوان مي شود.
ب)
پشم سفيد درجه دو: اين نوع پشم شامل پشمهاي سفيد دست و پاي حيوان و پشمهاي سفيد الياف كوتاه مي باشد.
ج)
...