نام فایل : یونجه-68-ص

فرمت : .doc

تعداد صفحه/اسلاید : 58

حجم : 237 کیلوبایت

تاریخچـه
مبدأ اصلی یونجه را خاور نزدیک و آسیای مرکزی باید دانست.
یونجه، در منطقه ای که دارای آب و هوای قاره ای مشخص سرد و تابستانهای گرم و خشک بوده رشد و تکامل یافته است. یک بهار دیررس و تابستان کوتاه از مشخصات آب و هوای
قاره ای است.
یونجة داسی یا مدیکاگو فالکاتا، نقش مهم و خاصی را در تکامل یونجة معمولی یا مدیکاگو ساتیوا بازی کرده است. این یونجه گیاه غالب نواحی استپی و استپی جنگلی است. ممکن است این گونة گیاهی در شرایط نیمه بیابانی نیز وجود داشته باشد که در این صورت نشان دهندة آن است که صفات مطلوب وراثتی مقاومت به خشکی را نیز دارد.
مهمترین خصوصیات ژرم پلاسم یونجة داسی عبارت از مقاومت در برابر سرمای زمستان، خشکی، بیماریها و نیز داشتن ریشه های خزنده زیرزمینی یا ریزوم است.
به علاوه، یونجه به دلیل داشتن ریشة عمیق و راست، توانایی کسب رطوبت قابل جذب را از اعماق زمین دارد؛ ساقه های خزندة روی زمین یا استولون، ریشه های خزندة زیرزمین یا ریزوم، و طوقة به خاک نشستة یونجه مقاومت این گیاه را در مقابل سرمای سخت زمستان و یخبندان افزایش می دهد.
نامهای علمی و محلی
تورنفورت، گیاه شناسی فرانسوی در سال 1700، یونجه و فرمهای مربوط به آن را تحت اسم «مدیکا» بیان کرده است. نام مدیکاگو برای جنس یونجه و واژة مدیکا برای مترادف آن به کار برده شد. لینه یونجة معمولی را مدیکاگو ساتیوا و گونه های جنس مدیکاگو را تحت یونجه گونة مدیکاگو رادیاتا نامگذاری کرد. گیاه شناسان طبقه بندی لینه را پذیرفتند و هم اکنون یونجة معمولی را با نامی که لینه روی آن نهاده بوده، یعنی مدیکاگو ساتیوا، می شناسند.
امروزه در دنیای غرب یونجه را به نامهای آلفافا، لوسرن، و کامان آلفافا می شناسند. در برخی از نواحی مرکزی کشور، مانند شیراز و کرمان و غیره، گیاه یونجه را اسپست می نامند و
می شناسند.
یونجه گیاهی است پایا از تیرة پروانه واران و از دستة شبدرها که برگهایش دارای تقسیمات سه تایی می باشند. گلهایش غالباً بنفش رنگ و کوچک و گاهی زردرنگ است و گل آذینش خوشه ای است. اسپست، سبست، سبیس، اسپیستا، برسیم حجازی، سفسف، قضب، فشفشه، ینجه، یونجة معمولی، یونجة باغی، یونجة رازکی، یونجة زرد، یونجة شنی، یونجة صحرایی، یونجة وحشی، زکام یونجه.
گیاه شناسی
یونجه گیاهی است چندساله یا دائمی که ریشه ای راست و مستقیم دارد و به ریشة اولیة یونجه معروف است. یونجة جوانه زده در این موقع نسبت به آب بیش از اندازه، کمبود آب، شوری خاک و یا سله بستن سطح خاک، حساسیت خاصی نشان می دهد.
برگ اولیه، ساده و معمولاً قلبی شکل است. علاوه بر ریشة اصلی راست و مستقیم اولیه، ریشه های جانبی نیز دارد. یک رابطة همزیستی بین ریشة گیاه یونجه و نژاد باکتری ریزوبیوم تثبیت کنندة ازت هوا وجود دارد که بعد از گذشت چند هفته از رشد و نمو، این گیاه دیگر نیازی به ازت خاک نخواهد داشت.
ساقة اصلی یونجه، تقریباً چهارگوش به نظر می رسد و مغز آن از سلول های پارانشیمی نسبتاً بلند و فشرده، پر شده است. در قاعدة دمبرگ این گیاه دو گوشوارک یا استیپل باریک وجود دارد که به دمبرگ متصل اند. برگچه های یونجه، کشیده، طویل و تقریباً یک سوم انتهای آن مضرس است.
رنگ برگچه های یونجه سبز تیره، شکل آنها تخم مرغی و سطح زیرینشان به مراتب بیش از سطح زبرینشان از کرک پوشیده است. گل یونجه دارای خصوصیات ویژه ای است. خاصیت طبیعی پلی پلوئیدی یونجه، به نظر می رسد در ارتباط با رشد و نمو گل، گرده افشانی و باروری گیاهان، عوامل مؤثر در گرده افشانی در مورد گیاه یونجه کمتر تأثیر داشته اند.
یونجه هایی که در بهار به گل می نشینند دارای رشد و نمو زیادتری هستند.
ایجاد رنگهای مختلف گل ممکن است در اثر عوامل ژنی یا سن گل باشد، رنگ گل حداقل توسط پنج ژن کنترل و تعیین می شود. تخمکهای یونجه «کامیلوتروپ» است. مشکل بزرگ گرده افشانی گل یونجه پیش از آزاد شدن اندامهای جنسی، مربوط به غشای کوتیکولی است که روی کلاله تشکیل و مانع از ترشح مواد توسط کلاله (به منظور جذب گرده) می شود.
دانة گرده یونجه، دو هسته ای و چسبناک است و به آسانی به حشرات ناقل گرده می چسبد. از زمان گل کردن تا زمان آزاد شدن اندامهای جنسی، که ممکن است دو هفته به طول انجامد، گرده ها به طور طبیعی در گل ذخیره می شوند. گرده های یونجه را می توان برای چندین ماه در دمای زیر صفر و در خلاء نگهداری کرد (101 روز در
o
C
10-). بعد از جوانه زدن دانة گرده و تشکیل لولة گرده و رسیدن به تخمدان، عمل لقاح انجام خواهد شد.
گرده افشانی مستقیم یونجه، با آزاد شدن اندامهای جنسی و بدون دخالت گردة غریبه خارجی صورت می گیرد. این کار را می توان با قرار دادن اندامهای گل یونجه در درون پاکتهای کاغذی مخصوص و یا با مالیدن گل آذین خوشه ای به طور آرام در بین انگشتان، کنترل کرد. عمل باروری بوته های یونجه را می توان با قرار دادن گلها در پاکتهای کاغذی مخصوص و فراهم کردن موجبات آزاد شدن اندامهای جنسی و گرده افشانی آنها و به سخنی دیگر، تری پینگ کردن به مرحلة اجرا درآورد.
در بعضی موارد لازم است که قبل از گرده افشانی گلهای یونجه و جهت جلوگیری کامل از خود باروری، آنها را اخته کرد. اخته کردن گلهای یونجه را با استفاده از الکل و یا دستگاه مخصوص مکش برای از بین بردن پرچم یا گرده ها انجام می دهند.
...