نام فایل : بنگاههاي-برتر-جهاني

فرمت : .doc

تعداد صفحه/اسلاید : 2

حجم : 137 کیلوبایت

بنگاههاي برتر جهاني (14)
شركت رويال داچ شل
(
Royal Duch Shell
)
مسعود بينش
mas_binesh@hotmail.com
شايد بتوان شركتهاي بسياري را در جهان نشان داد كه به مرور زمان حوزه فعاليت اوليه خود را تغيير داده و پس از مدتي، در حوزه‌اي كاملا جديد و بديع به فعاليت پرداخته‌اند. اما بي‌ترديد تعداد شركتهايي كه اين تحول كسب و كار در آنها رخ داده و براي آنها جهشي رو به جلو بوده و باعث تثبيت و تحكيم و حتي پيشرفت فوق‌العاده آنها شده، انگشت‌شمار است. اگر متغير قدمت زماني را نيز به اين معادله بيفزاييم مسلما اين دامنه تنگ‌تر خواهد شد. شركت هلندي – انگليسي رويال داچ شل يكي از اين شركتهاست. 174 سال پيش كه ماركوس ساموئل پدر، تجارت اشياي عتيقه را آغاز كرد و صادرات و واردات صدف دريايي را به آن افزود، هيچ‌گاه تصور نمي‌رفت كه صدفهاي زيردريا آرام آرام به سطح دريا بيايند و به نفتكشهاي غول پيكري تبديل شوند كه نفت و فرآورده‌هاي آن را جابجا مي‌كنند. اما اين استحاله به‌مرور انجام شد. ساموئل پسر گرچه راه پدر را در پيش گرفت، اما در اواخر عمر خود شركت حمل و نقل و تجارت شل را تاسيس كرد كه پس از ادغام، در سالهاي آغازين قرن بيستم، شركت نفتي رويال داچ شل متولد شد. شل تاكنون خود را به قله برترينها در حوزه نفت و فرآورده‌هاي نفتي كشانده است و با بكارگيري مديرعامل اسطوره‌اي قبلي شركت نوكيا در هيئت مديره خود، روياي كسب مقام برتر در اين حوزه را دارد. باتوجه به اختلاف اندك با دو شركت نفتي و غيرنفتي بالاتر از خود و دورخيز شل در سرمايه‌گذاري وسيع در حوزه استراتژي‌هاي نوين و سوختهاي پاك و تجديدپذير، بعيد نمي‌نمايد كه در آينده‌اي نه‌چندان دور، صدف نمادين شركت را در راس شركتهاي برتر جهاني ببينيم.
تاريخچه
فعاليت اوليه شركت شل در قالبي غيرنفتي شكل گرفت. در سال 1833، ماركوس ساموئل، يك فروشنده جوان اشياي عتيقه در شرق لندن تصميم مي‌گيرد تجارت خود را گسترش دهد. او صدفهاي دريايي را براي كار خود برمي‌گزيند كه در آن روزها بازار خوبي داشت و همين كار، موفقيت او را در صادرات و واردات رقم زد.نيم قرن بعد، ماركوس ساموئل پسر و برادرش، كسب وكار خانوادگي را گسترش دادند. آنها ماشين‌آلات، پارچه و ابزار صادر و از خاور دور، برنج و چيني‌آلات وارد مي‌كردند. در برگشت از سفر ژاپن، ماركوس به كسب وكار صادرات نفت به باكو و روسيه علاقه‌مند شد. اما هسته اوليه شل نفتي در 1890، زماني شكل گرفت كه توسعه نفت در سوماترا مطرح شده بود. تحت مديريت آگوست كسلر و هنري دترونيگ، سازماني تشكيل شد كه از استراتژي انتقال و ذخيره نفت، شبيه برادران ساموئل استفاده مي‌كرد.
انتقال دريايي نفت معضلي براي همه شركتهاي نفتي به‌شمار مي‌آمد. بشكه‌ها نشت پيدا مي‌كرد و فضاي بسياري نيز در كشتي اشغال مي‌شد. برادران ساموئل، مخزن را براي نگهداري و حمل حجم بزرگ راه انداختند كه يك رويكرد انقلابي بود. سال 1892 اولين نفتكش‌ها توسط شل مورد بهره‌برداري قرار گرفت. ابتكار ديگر نيز استفاده از كانال سوئز بود. ر سال 1897 نام شل با نشان تجاري معروفش – صدف – ظاهر شد. با آنكه ماركوس ساموئل در يك سال پاياني عمر دچار سرطان شده بود، اما همت خود را به‌كار برد و شركت را تاسيس كرد و ابتدا نام آن را
Tank Syndicate
گذاشت. اين نام بسرعت به شركت حمل و نقل و تجارت شل تغيير يافت.
در سال 1907 شركت شل با توليدكنندگان روسي ادغام و شركت نفتي رويال داچ شل تاسيس شد كه سهم شركت حمل‌ونقل شل 40درصد و سهم شركت رويال داچ 60درصد بود. شركت تازه تاسيس خيلي سريع به‌شهرت رسيد. دو سال بعد، سوخت هواپيماي اولين فردي كه بر فراز كانال انگليس پرواز كرد از شل بود.
در انتهاي دهه 1920 شل رهبر شركتهاي نفتي دنيا بود و با تصاحب 10 درصد نفتكشهاي جهان، 15درصد نفت خام دنيا را تامين مي‌كرد. در سال 1929 شركت شيميايي شل تاسيس و به شل اضافه شد. در 1946، شل برنامه‌هاي اكتشاف جديدي در آفريقا و آمريكاي جنوبي اجرا كرد و اولين نفت زيردريا را در خليج مكزيك استخراج كرد. در سال 1950 شل به تيم فراري در مسابقات فرمول يك پيوست. شل در دهه 1960 به شركتي بين‌المللي تبديل شد و افراد محلي را در راس پست‌هاي حساس قرار داد. شعار شل در اين دوران «محلي فكر كنيد و محلي عمل كنيد» بود. در دهه 1960 شل حضور قوي در خاورميانه داشت و اكتشافات جديدي در آزمايشگاههاي متعدد آن عرضه شد. رزين‌هاي اپوكسي و شوينده‌هاي مايع از آن جمله است.
در 1973، بحران نفتي، شوك قيمتي وارد كرد و شل به‌دنبال كاهش قيمت و تنوع توليد رفت و اولين گامها را به سمت توليد انرژي‌هاي تجديد شونده برداشت: انرژي خورشيدي و سوخت‌هاي پاك.
در دهه 1990، شل كسب وكار
LNG
را آغاز كرد و توليدسوختهاي تجديدشونده رونق گرفت: انرژي خورشيدي، انرژي باد، انرژي سوختهاي پاك و هيدروژن. سرمايه‌گذاري شل در اين زمينه‌ها بسرعت گسترش يافت.
شل در سال 2005 به يك تجديد ساختار دست زد و براساس انرژي‌هاي نوين، شركتي جديد را خلق كرد كه در 146 كشور جهان به صورت يك گروه جهاني از شركتهاي انرژي و پتروشيمي عمل مي‌كند.
استراتژي و چشم‌انداز
استراتژي شركت شل چنين است: صنايع بالادستي مدرن و صنايع پايين‌دستي سودآور. اهداف گروه عبارت است از مشاركت موثر، مسئوليت‌پذيري و سودآوري در نفت، فرآورده‌هاي نفتي، گاز، شيميايي و ساير كسب وكارهاي منتخب و مشاركت در تحقيق و توسعه ساير منابع انرژي براي پاسخگويي به نيازهاي متغير مشتري و نيازهاي روبه‌رشد جهاني براي انرژي.
ارزشهاي سازماني
شل، كسب وكار خود را براساس يك تعهد شفاف براي درست عمل‌كردن بنيان نهاده است. ارزشهاي اصلي شل عبارت است از صداقت، درستي و احترام به مردم. شل مدعي است گروههاي متنوع مردم را استخدام مي‌كند و براي آنها ارزش مي‌آفريند. به حقوق انسانهاي همكار احترام مي‌گذارد و شرايط كار ايمن و زمينه رشد و توسعه استعدادهاي آنها را فراهم مي‌آورد.
تحقيق و توسعه
...